Site icon The Aizawl Post

A CLOSER WALK WITH ORGANIC FARMING – 4

RK Dawla
Mb 9366095658

1. Kan Mizoram hi zau lo hle viau mah se, 4G internet kan neih atang hian kan khawhawi pawh a zau sâwt hle. Farming lamah pawh hmasawnna hmuh tur a tam hle. Chutih rualin hmasawnna kan thlir dan phung hi, a nawlpui ang hian siamrem ngai a awmin a lang a. Mi ramah chuan ram zawl leh tui inpaih tâwka awih zau pui pui an nei a. Chutah chuan, khawl lam hmanraw changkang ber ber nên, farming lama mithiamte nên an che thin a. Hei hi kan entawn deuh rohvin a hriat a, kan enkawl hneh vak loh tur ram kan suasam a, thlai chin tawrh kan ching riau a. Kan ram a rem lua bawk thin si lo. Tin, kan ngaihtuah danah pawh thlai chu a kung a tam a, a hmunhma a zauhin a hlawk zawka ngaihna a lian viau niin a lang. Helai hi kan mu-tân a ni tlangpuiin a hriat – hmunhma zau hi a hlâwk emaw tih tlat hi. Israel horticulture hi an hmunhma zau vangin an lâr miah lo, chutiangin Japanese leh Korean-ho pawh.
2. Englai mahin enkawl zawh loh hmunhma neih hi a hlâwk rei tak tak ngai lova. Ram zîm zâwk, uluk zawka enkawl thiam kan mamawh hmasa. Tin, kan hmunhma enkawl (farm practice) leh kan ni tin nunphung a inzawm ngheh a pawimawh bawk, ram tâna chhenfâkawm farmer ni tur chuan. Mi nawlpui tihdan zuia tih ve ngawt hi hlawhtlinna a ni lova, tuina leh tumna tak tak nena thawh a tul hmasa êm êm. Vawkvulh chungchangah hian a chiang mai âwm e. Vawkvulh kan intihhmuh a, company chaw siamsa, mineral mix siamsa, etc nên vawk breed tha vulh kan intihhmuh a. Chaw man tam ei an ni bawk a, than pawh an thang duh tlangpui. A sênso chhût chian chuan, hlawk tak tak a har khawp mai. Chu mai ni lovin, vawk zun-êk atangin rimchhia leh tawp kan chhuah nghek zawk a. Hei vang hian AMC area-ah vawk vulh pawh Restriction siam a ni nghe nghe hial âwm e. Kawng lehlamah chuan, organic farmer tân erawh farm component-ah vawk kha telh a remchang hle a. Vulh tam lo mah se, a zun-êk zawng zawng farm enkawl nân a hmang tangkai thei a, farm atangin vawkchaw tur tam tak a tharchhuak thei bawk a. Hetiangah hi chuan, chaw man tam deuh pawh pe se, hlawkna kha kawng 2/3 a nih avangin a danglam bik êm êm thin.
3. Kan enkawl zawh tâwka zau ram chhutchhuah hmasak a, a kung tam lam aia chi hrang tharchhuah tam leh quality tha zawk tharchhuah kha bultanna tha ber chu a ni. Hmun zim zawka thlai perfomance tha khan inrintâwkna, phûrna leh chakna min siam ang a, chu chuan hma thar lakbelh tur pawhin mihring quality tha zawkah min chhuah zawk ang. Mihring quality tha lo chu hmunhma tha pawhin rei a daih tak tak thei chuang lo! A thuhrimah, kan Hnam naupan vang nge ni, kan rilru hi a hmanhmawh êm êm mai a. Thui tak ngaihtuah leh chumi ngaihtuahna mila chêt lâk hi kan peih mang tlat lo. Thar rang, result hmuh thuai duh kan nih vangin, pawisak kan nei tlêm thin niin a lang bawk. Organic farming phei chu leilung enkawl kumhlun lam hawi a nih vangin, hetiang rilru hmanhmawh nên hian a inrem lo êm êm. Kan rilru hmanhmawh hi farming-ah chauh ni lo, vantlang leh rampum huapa hmasawnna rahbi (assets) kan tuk kawngah pawh kan tuar viau. Thil hlu hlutna kha sum hmangin kan teh tlat a, kan hnathawh chhan ber pawh sum chauh emaw kan tih tlat avangin kan hnaa tak khan ngaihpawimawh ber a hlawh tlat thin lova. Hei vang hian infrastructure tlo tur pawh kan siam tlo thei tlat lo thin. Farming lamah pawh, chuti lama background leh experience nei mumal si lovin, hlâwk tuma kan han luhchilh tak tak hi chuan, mihring ei tlâk loh khawpa hlauhawm thlai hi thar teuh theih deuh mai tur a ni. Engpawhnise, organic farming kan kalpui dawn a nih chuan, kan rilru puthmang kha dik rawh se. Hriatthiamna leh fimkhurna, thui tak ngaihtuahna leh remhriatna hi SUM aiin a pawimawh hmasa zawk daih e…

Exit mobile version