Site icon The Aizawl Post

ATCHILH TUR NGE FINPUI TUR

Rev Dr Ramengliana

Hmanni July 2 khan Uttar Pradesh-a Hathras khuaah thil pawi deuh mai a thleng a. Mi 121 lai, nu nau tam zawk lehnghal, an thih phah a, hliam tuar 150 vel an awm bawk. A pawi chhan riau chu sakhaw thila fuan khawm, inhuat leh inhal vang ni miah lo, phur lutuk vanga thleng a ni kha a ni. Communist ideology tichhuaktu Karl Marx-an, “Sakhua hi mipuite ruihhlo a ni mai e,” a tih lar tak kha kum tam liam hnuah hian tu emawte zingah chuan a la dik zel a ni awm e. Sakhaw thil hi ruih chilh a awl a ni ang. Keini ho zingah ngei pawh hian a chang ve lo tana ‘ruih chilh’ ni awm tak an tam tawh em hi! Tin, Pathian lam thilah hian rilru fima ngaihtuahna malmak ringawt a him lohzia a lang thin bawk a.
Harhna ropui an chang ve em ni?
Vai ho pawh hian an sakhaw thila intawhkhawm lian tak an lo nei ve fo a lo ni a. Hathras-ah pawh hian an ‘speaker’ lar Bhole Baba tih hminga an koh lar, a hming tak Suraj Pal (ama inphuah thar Narayan Sakar Hari) chuan thu a sawi dawn a. Mi 8000 vel pung khawm tura an beisei laiin Nuai 2 leh a chanve vel lawih an kal khawm a ni awm e. Ani hi police constable thin a ni a. Mahse, thu sawite a thiamin mi hneh theihna mak tak a nei ni tur a ni. Thu hril lamah a inhmang ta tak taka. Dam lo tihdam theihna leh mite harsatna sutkiansak theihna ‘power’ a nei tel lehnghal! Sakhaw thilah hi chuan inan tlanna kan nei thum ni tur a ni, ani pawh hi a lar chak vet vet hle a ni awm e.
Bhole Baba hi mi chhia leh hnuaihnung zawk zingah hlut a hlawh hle a. A lar tak em em chhan hi Hindu hnam hnuaihnung te harsatna leh beidawnnain hrin chhuah ang hiala sawi te pawh an awm. He mi nia hetiang zah zah an thih chhan pawh hi Bhole Baba lo kal tawh ve phet an inchuh vang mai mai a ni awm e. An ngaisang laklawh lutuk, an hmu ‘pathian’ ta lutuk chu, a chuanna motor kea tang lei chan tumin an ri ta huk mai a ni awm e. Han indim bik theih a ni tawh lo va, vawi khat tlu palh te tan thawh mai theih a ni tawh lo. Sakhuana dik lo, malsawmna duh luat vanga midangte ngaichang hlei thei lohna a lo lut thuai mai thin a nih hi.
Eng takin nge maw mawlh thin ni?
Sakhaw thilah hian eng em em hi nge maw kan chan thin ni? Heta vai ho hi ho kan ti viau a ni mai thei. Keini ho zinga thil thleng tawh zawng zawng leh thleng mek tam tak nen hian a inhlat em em lem lo. Hindu writer Devdutt Pattanaik thuziakah (Why Bhole Babas Flourish, TOI 5.7.2024) phei chuan hetiang hi Kristian sakhua leh Islam sakhuaah te pawh hmuh tur a awm vekin a sawi. Ani chuan America ramah Charismatics ten Thlarau Thianghlim hnathawha mitdel mit var leh kebai kea kal bakah mi rethei lo hausakna tur thupui an sawi reng a, Muslim ho chuan khawvel changkanna malmakin hmasawnna an do emaw tih turin khawvel an duh dana hruai an tum tlat thin a ni, a ti.
Hetiang taka thil a awm theih chhan chu mi tam zawkin ngaihtuahna fim (rationality, logic) hmang lova kan lawm zawng (emotions) kan hman tlat vang a ni, tiin Devdutt Pattanaik chuan sawi chhunzawmin hetiang ti mi Hindu sakhaw chhunga mite pawh hi a lepse nasa hle. Hringnun piah lam science leh ngaihtuahna fim piah lam khawvel hi a awm tih hi mi tluangtlam leh khawsak hniam zawkte tan chuan pawm a nuam a, an harsatna sut kian sak theitu nia ngaiin a thim a var pawh thlu an bawh ta ruak ruak mai thin a ni. “Chu ‘mi thianghlim’ chuan i ngaihtuahna fim ni lovin i ngaihthat lohna zawk kha a rawn bitum thin a. I chak lohna lai tak kha rawn hmu thiam a. Amah rinawm takin a inlantir thin,” a ti mai. Mihring leh sakhaw thilah hian hetiang thu hi ngaihtuah fo a tul khawp mai.
God-men ho
Vaiho hian zirtirtu ‘Guru’ an tih te, an pathian mi (pathian anga an ngaih hial) ‘God-man’ an tih ang chi hi an tam mai a. Che lian tak tak pawh an awm thin. Anmahni ropuina ngawr ngawr lam aiin mihring mamawhna hian a ur thlu zawk emaw tih theih a ni. Hei hi Kristiante zingah pawh a awm ngei a ni tih chu a chiang. A chang phei chuan Guru te zawk hian heti taka miin an ring hi mak an ti zawk thin hial, an ti. Mi tam takin chu chu an hmang sual a, sum leh pai hleihluak taka tihchingpenna, mipat-hmeichhiatna hman khawlohna thlengin a thleng mek. Pathian-mi (God-men) eng emaw zah jail tang mek an awm. Eng pawh ni se, hetiang miin an hneh theih hi tam zawk chu kan la ni reng dawn a nih hi.
Hathras-a thil thleng ang chia thihna hi tun kum 20 vel chhung hian mi 2000-in an tuarin an sawi. Hetiang mi God-men/God-women hi India ramah hian an pung thar riau a ni awm e. An hausa thur thur a ni deuh ber. Zuitu an tam thin avang hian politiciante pawhin an vulh riau bawk a. Zee News Bureau-in July 4-a a chhuah danin hetiang sakhaw rawngbawltute hausak turu buru dan chu hetiang hi – 1. Asaram Bapu – Rs 350 vbc, 2. Baba Ram Dev – Rs 1600 vbc, 3. Sri Sri Ravishankar (Art of Living Foundation) – Rs 1000 vbc, 4. Mata Amritanandamayi – 1500 vbc, 5. Sadhguru Jaggi Vasudev – Rs 18 vbc, 6. Gurmeet Ram Rahim Singh Insaan – Rs 1455 vbc, 7. Acharya Balkrishna – Rs 1.6 lakh vbc, 8. Paul Dhinakaran (Kristian) – Rs 45 vbc. Anni ho hi chuan rawngbawlna an ‘millionaire’-pui a ni ber awm e.
Fing takin aw
Hindu sakhua inzirtirnaah hi chuan ‘God-men’ an awm hi a mak vak loh chhan chu mi zawng zawng (engkim) hi pathianna nei vekah an ngaih avang hi a ni a. Mi danglam bik, hmuh pathian riau an neih pawhin a mawh lo ve. Kan sawi tak Bhole Baba pawh hi a tuichilh tawh vek vek tu Agra atanga kal ni tin inhlawhfa ve mai chuan, “Ani hi baba a ni mai lo. Ka mit ngeiin ka hmu a ni. Pathian chungnung ber a ni. Mihring taksa a rawn pu mai zawk a ni,” a ti mai. Chutih laiin Kristiante chuan Thlarau Thianghlim changchawiin engkim kan sawi ngam titih a. ‘Thlarau hriak thih’, ‘Thlarau mi hman,’ ‘Thlarau mi,’ tih angrengte hmang tangkaiin Pathian pek sa ngaihtuahna fim kan zuan khahlen fo a ni. Thlarau ram a nih tawh avangin ‘hre bik, hre lo bik’ a awm theih tak tak tawh si loh. Hindu God-men te ang hian kan duh zawng tak min hrilh thiam a, kan rin zawng taka khawsak an thiam a ni ngei ang.
Jacob Peenikaparambil, Indore-a NGO Consultant ni mek chuan, “Hetiang mi phuahchawp lutukte hian engtin nge mi an bum zel theih le? Thlarau thilna dawihna, ei leh bara retheihna, sakhaw lak lungrun luatna leh ngaihtuahna fim hman thiam lohna avang hian zawlnei derte hian mi tluangtlam ho an bum duak duak mai a nih hi,” a ti. (Blind Faith a Sure Recipe for Disaster, Indian Currents Vol XXXVI, Issue 29). A nia lawm. Mihring finna leh ngaihtuahna hian Pathian thuruk hi a ngaihtuah chhuak zo ngai hauh lovang. Mahse, kan ngaihtuah theih chin chin chik thiam tura duan chu kan ni a, sakhua hi atchilh lova finchilh hlauh tur kan ni zawk a ni.

Exit mobile version