Site icon The Aizawl Post

CHHANTU NEI LO A.R. RAMLUAH SIRA RAM NEITUTE

S. Rolianthanga
Ph: 9436141536 (M)

Ni tin Chanchin bute, Vanglaini leh Aizawl Post Ni 04.04.2025 (Zirtawpni) a mi ka lo chhiar ve a. Hetiang hian tarlan a ni. “Kum 2002 khan Sawrkar chuan Assam Rifles ram hi rin tha in, ram nei mi 54 an lo awm ta a. Heng mimal ram neitute hi Show Cause Notice pek an nih hnuin, an zinga mi 13-in an ram an surrender a, mi 3 hi chin hriat loh niin, mi 11 in High Court-ah sawrkar an khing mek. Tuna sawrkarin chinfel a mamawh chu mi 38 an ni.” Thil mak tak chu Land Revenue Department-in mimal/department etc. hnenah ram a pe a, ram petu chu a pek chhan hre ber tur ni awm tak a nih laiin a ram pek chhan ram neitute a zawt let ta hlauh zawk a. Mi 3 awmna chin hriat loh awm a sawi hi a mak khawp mai, hrilh ve maite hi a chakawm hial awm e.
Hetiang hian tarlan a ni bawk. “Report petu Land Revenue & Settlement Minister Pu B. Lalchhanzova sawi danin kum 1952-a Assam Gazette-a a lan danin, A.R. ram chhungah mi 10-in ram an nei a, kum 2005 khan PHE Department-in Pass DLL-113 of 2005 an nei bawk. Kum 2002-ah Sawrkarin A.R. ram a rin tha a, ram nei mi 54 an lo awm tawh a ni.”
Sawi tawh angin ram petu chu Revenue Department a ni a, he Department thiltih chu Mizoram sawrkar thiltih a ni. Thil nih dan leh awm dan dik tak hre bertu – Revenue Department chu engmah sawifiah thei lova a awm avangin ka hriat ang angin kan sawifiah ve ang e.
Kum 1952 Notification huamchhunga mi 10 zinga thenkhatten Pass/LSC an neih chhan chu Lushai Hills Superintendent-in kum 1929 vel daih tawh khan ram a lo pek tawhte an ni a, Court-ah pawh Assam Rifles hian an khing hneh lo a ni. |henkhat chu Assam Rifles Commandant-in a sipai hnathawk thate lawmman atan inhmun a lo thehchhuahsak te niin ka hria. A tlangpuiin kum 1952 Notification huam chhung ami chu mi bik neite an niin ka hria.
Kum 1952 Notification Line pawn lama in hmun pekte chu Mizoram Land Law ang taka tih a ni a, chu bakah Supreme Court of India Ruling-in hetiang a a tihchhuah behchhan a ni. Hetiangin, “Adverse possession – Suit for Ownership and Possession over Land State cannot claim adverse possession over property of its own citizens.” Kum 1952 Notification hnu lama Assam Rifles ram luah belhte chu Force hmanga luah a ni. Supreme Court chuan hetiang hian a tarlang bawk a ni:- “Allowing state to appropriate private property through adverse possession would undermine constitutional rights of citizens and erode public trust in government.” Adverse possession hmanga Land Ownership nei theite chu hengte hi an ni:-
1. Adverse possession by tenant against landlord.
2. Adverse possession by mortgage against mortgagor.
3. Adverse possession by trustee.
4. Adverse possession against
endowment.
Hetiang a nih avangin Assam Rifles-in Adverse possession hmangin ram neitu nihna an nei thei lo a ni. Kum 2002 Survey Line tarlanah pawh Assam Rifles hnenah ram neitu nihna pekna a awm chuang lova; pek a nih chuan Constitution of India, Article 14-na, Equality before Law leh Articles 31A – Saving of Laws providing for acquisition of estates, etc. a kalh dawn tho tho a ni. Assam Rifles hian an ramluah chungchangah Assam Gazette October 8, 1952 chauh lo chu eng mah ram neitu nihna phawrh tur an neih loh avang leh Standing Order No 11 of 1952 issued by S. Barkataki, Lushai Hills District, Aizawl issued on 8.7.1952-ah pawh Assam Rifles ram luah chin chiang tawk taka sawifiah a nih avangin Notification, 1952 pawn lama Inhmun-Lo-Ram pek chu Land Law ang thlapa tih niin ka hria.
Dik taka sawi chuan kum 2002-a The Mizoram (Restriction on use of transferred land) Act, 2002 hi keini Dan lam zir ve lo tan chuan hriatthiam a harin Constitution kalh tlat a nihna chin a awm a, a chhante:-
(1) Kum 2002-ah Assam Rifles ram la transferred a ni lo. He Act-in a sawi dan chuan “Transferred Land” means the land vacated by the Assam Rifles formations and handed over to the Government in and around Aizawl.
(2) SCHEDULE (Section 3 & 5) Boundary description of Land occupied by Assam Rifles at Aizawl by P. Chakraborty, Secretary, Law & Judicial Department, Government of Mizoram. Pu P. Chakraborty hi Revenue Officer a nih ve loh avangin Land Documents -ah engmah thuneihna a nei ve lo.
(3) The Mizoram (Restriction on use of transferred land) Act, 2002 hian Section 8th of the Mizo District (Land and Revenue) Act, 1956 a kalh bawk a ni.
(4) Ram pe theitu, Mizoram Land Law-in a sawi chu Revenue Department chauh a ni a.
(5) Section 14 of the Mizo District (Land and Revenue) Act, 1956-ah chuan hetiang hian tarlan a ni. “No transfer of any right, title or interest in any land shall be recognised by the Administrator or the Village Council…. unless such transfer is registered in the office of the Administrator in the manner prescribed. “Kan hriat angin mi 54 inhmun dan ang taka an lo neih tawh engmah chinfel ngaite tihfel hmasak awm lova, Assam Rifles hnena mimal inhmun te an hlan tel ringawt chu Article 14 leh Article 30A te bawhchhiatna a ni ve hrim hrimah ka ngai.
Kan sawrkarin A.R. ram hrula mimal in hmun neite, an harsatna inbiakremna hmanga chinfel a tum nia sawi chu tha ka ti hle! Amaherawh chu kum 2002 Survey line chhungah hian mimal/pawlho/sawrkar Department ram leh Building etc. nei si (Land Pass/LSC an neih leh neih loh hriatchian loh) mi 54 te zinga tarlan ve ta lo engemaw zat a la awmin ka hria. Chung ho hmingte chu kan tarlan mai chuan mi hektu kan nih dawn avangin sawi thui lo mai zawk ila. Engpawh nise, kum 2002 Line hi chu a hmuna enfiah that leh chu thil tih makmawhah ka ngai. A chhan chu kum 2002 Line chhunga awm theuh theuh thliar hran an nih chuan Law Court leh mipui Court-ah sawrkarin thiam a chang thei dawn lo a ni. Sawi tawh angin mimal/pawlho/sawrkar Department engemaw zat 2002 Survey Line chhungah an awm lai a, mi 54-te chauh ngaihmawh a, buaipui bik chu a fel tawk chiah lo a ni.
Assam Rifles ram hrula mimal ram neituten an hriatreng tur chu Land Allotment pek dawnin dan leh dunte ngun taka zirchian hnuah him tawk nia hriat a nih avangin Sawrkarin Allotment pek a ni a. A tul chuan Supreme Court Ruling tha tawk tak pawh phawrh theih rengin a awm a ni. Court-a kal nikhua erawh a tlai loh avangin Sawrkarin inhawng taka hma a lak mek avangin Sawrkar thiltih dan lo ngaihchan rih chu thil finthlak takah ka ngai.

Exit mobile version