Site icon The Aizawl Post

GOOD FRIDAY THUTAK

Rev Dr Ramengliana

Mizo Kristiannaa thil mak ve angreng tak mai chu Good Friday leh Easter kan hman dan hi a ni a. Kan ram mi tam zawk eizawnna kalphung leh nunphungin a mil loh vang emaw ni dawn tehreng ni Krismas kan uar zah ve pawhin Good Friday leh Easter hi kan uar tlat lo. Kan kalpah ve mai mai thin a ni ber mai. Kristian zirtirnaa hmun lailum a luah dan ngaihtuah chuan kutpui kan ur nasat ber hun ni zawk awm tak a ni a. Kohhran hlun zawk leh upa zawkte chuan hun puiah an nei thiam hle a. Mimal nunah pawh chaw nghei, inserh leh Pathian pawl tamin hun hi an hmang thin a ni. Good Friday leh Easter kar chhoah talte hi chuan Pathian pawl tam turin mahni pawh inserh ta ila thlarau lamah kan sawt ngei ang. Good Friday thutak thenkhat kan ngaihtuah chhunzawm atan han chhawp chhuak ila.
Thisen thuthlung thar
Juda ho chawah chuan uain a tel a. An chaw ei tithianghlimtu pawimawh tak niin an sawi nghe nghe a ni. Kalhlen kut chaw an kil hoah pawh khan a tel ve ngei tih a hriat a. Khatia Isuan uain no a lak khan a tuk lawka mi tam tak sual tlan nana a thisen far tur a hre reng a. A zirtirten an suangtuah phak miah loh thil inmung mek chu sawiin, “Hei hi ka thisena thuthlunna…chu a ni,” (Matthaia 26:28) a ti a ni.
Pathian khan Abrahama hnenah thu thlungin a thlahte chu mal a sawm dawnzia te a sawi a. Abrahama thalbe atanga chhuak ngat, Israelte phei chu induh leh inchhuanna thui tak an nei thin. Tunah chuan Pathianin ‘thluthlung thar’ a siam dawn ta a. Chu chu Abrahama thisen vanga Pathian ‘hnam thlan’ nihna ni lovin, Krista thisena innghata Pathian ‘hnam thlan’ nihna a lo ni ta zawk a ni. Mi tin tan Pathian mi nihna chu hawn a ni dawn ta.
Chu tak chu ‘Krista thisen thuthlung thar’ chu a ni a. Isuan kalvari tlanga a thisena a thlun chu a ni. A thisen hlu chuan a mite chu leiin a tlan a, chungte nunah chuan Krista rinnain a rawn par chhuak ta a ni. Tunah chuan Juda leh Jentail-te thliar a ni tawh lo va, rinnaa lo dawngsawngtu apiang chuan Pathian mi nihna chu a nei ta a ni. Chu chu Thuthlung Thar chu a ni.
Taksa hlanna
Juda ho chuan Kalhlen Kut chaw ei an ngai pawimawh hle. A bul intanna pawh Exodus buah daih niin, Aigupta rama an sal tanna atanga an chhuah dawn zanah, Pathian chhan chhuahna ropui tak(thihna vantirhkohvin a ‘kal hlen’ tum)an hriat rengna turin he Kalhlen Kut chaw hi ei theuh thin tura thupek an ni a. Beram an talh a, an hem hmina, chhungkuain an ei thin a ni.
Isua pawh kha Juda mi a nih avangin kalhlen kut chaw a ngai pawimawh hle a. Amaherawhchu, khawvel sual thawi nan ama taksa ngei mai chu a hlan tawh dawn tih a hriat lawk avangin hemi zana an kalhlen kut chaw kil hian awmze thar zau zawk leh ril zawk a nei ta a. Chhang chu phelin, “Hei hi ka taksa a ni, in tana pek chu,” (Luka 22:18) a ti ta a nih kha. Inpekna vawrtawp a luhchilh tur chu entirna a siam ta a ni.
Judaho chu an sual ngaihdam nan ran – beram emaw, bawng emaw, adt., hmanga an inthawi fo a ngai a. Tunah chuan khawvel sual thawi nan Good Friday-ah a taksa chu Lu Ruh hmun ‘golgotha’ an tihah chuan khai kanin a awm dawn ta a ni. Kan tana a inpekna vawrtawp chu nunna kan neih nana lo ei a, kan nun pumpuia hre reng turin min duh a ni. Hei hi Lalpa Zanriah kan kil chang pawha kan thinlung luah khattu pakhat ni thin se.
|awngtaina laimu
Mihring nih hi thil awlsam a ni lo. Hringnunin tuarna leh hrehawmna min chhawp chhuahsak zawng zawngte hi huaisen taka hmachhawn zawh vek theih chu thil har tak a ni. Kan zam a, kan chak tawk lo va, pumpelh awm se kan ti ngawih ngawih thin a nih hi. Pathian Engkimtitheia thiltihtheihna kan ngai a, kan duh zawngin ro han rel zung zung mai se kan ti thin a ni.
Gethsmani huana kan Lalpa tawngtaina hian Kristiante tawngtai dan tur kalhmang a khaikhawm hneh hlein a hriat thin a. Isua khan a tuka a tuar tur zawng zawng – an phatsan dan tur, an man dan tur, dawta an puh dan tur, an vuak nasat dan tur leh krawsa an khenbeh dan tur zawng zawng pawh a hre lawk vek a ni. Chu chauh ni lovin khawvel sual a phurh tur kha! Theih ni se Pathian thinurna no kha ama chunga leih buak ni lo se a ti ve a ni ngei ang.
Mahse tawngtaina hlawhtling zia pawh a lang nghal bawk a. |awngtaitu duhzawng aiin a chhangtu duh dan a pawimawh zawk tlat. Chumiah chuan Krista chu a innghat ngam a, “Keia thu ni lovin, nanga thu thu ni zawk rawh se,” (Luka 22:42) a ti thei a. A pa thatna leh finna chu a ring ngam a ni. Chu tak chu tawngtai hlawhtling thin chu a ni a. Pa Pathiana rinna nghat chungin duhna thlen thin hi Kristian tawngtaina dik laimu a ni.
Chak lote tan
Isua thih vuakvetah hian thlarau thutak a chhuak nasa hle. Mi thenkhat chetchhiatna ngeiah pawh hian Pathian thutak kan hmu thei. Chutiang chu Petera kha a ni ve a. Ani kha mi phunglung ve angreng deuh mai a nih hmel a. Isuan a tuar tur thu a sawi pawh khan, a ko hrang a a zilh ngial a nih kha. Tin, an la tlan san vek tur thu a sawi pawhin Isua tan a rinawm tlat tur thu a au pui nghal hmiah mai a nih kha.
Isua erawhin mihring zia a hre chiang khawp mai. Petera hian a tider pawh a ni bik lovang. A rinawmna thu a au chhuahpui lai pawh hian a rilru tak tak a sawi a niang. A chak lai tak hi chuan a ngam chiangin huai pawh a huai khawp ang tih a hriat theih. Mahse, mihring rilru leh nihna hi tui luang ang chauh a nih dan a awm a. A zia a inthlak fo thin. Tuna kan nih chian hle hi nakinah chuan kan ni lo leh mai thin a ni.
Petera a invaupung lai khan Isuan a nihna dik tak a hre chiang hle. “Zaninah ar a khuan hmain nangin vawi thum mi phat ang,” (Mt 26:34) a ti mai a nih kha. Mihring chuan a chak lohna pawh a hre pha lo, mahse Pathianin a hria. Peteran a Lalpa a phatsan hi a inthiam lo kum khua a ni awm e. Mahse, Petera hmusit thei tumah kan awm lo a ni. Ani hian kan chaklohna theuh a lantir a ang zawk. Petera erawh chuan innghahna lungpui chu bel fuhin Kohhran ban nghet a ni chhunzawm ta tih i hre reng ang u.

Exit mobile version