Site icon The Aizawl Post

MIZO TOBUL CHHUI TUR DIN CHUNGCHANG

B. Lalthangliana
Chhinga Veng, Aizawl

Tun hnai khan USA-a Mizo Day hmannaah C.M. Pu Lalduhoma chuan Mizo |obul chhui Tur din a nih tur thu a sawi a. Art & Culture Minister Pu C. Lalsawivunga pawhin hetiang lam hi a sawi tho a. Kan hruaitu lianten an sawi thin avangin an ngai pawimawh hle niin a lang a, a lawmawm takmeuh mai.
Ka phak tawka ka lo buaipui ve thin a nih avangin rilruah a tla na hle a. Chhuan tham ni lo mah se, ka lo beih ve fat fat thin dan tawi deuhin sawi ila, Mizo tobul chhui tur din kawngah tangkaina a nei mial mahna!
Kum 2000-a lo thleng tur lawm turin ni 25 March 1999 khan Chief Minister Pu Zoramthanga hoin ‘Mizoram Millennium Celebration Committee’ din a ni a. Tih tur leh hmachhawp hrang hrang an duang a. Chung zinga pawimawh tak pakhat chu ‘Mizo |obul Chhui’ a ni a, Sub-Committee an din a, Pu Lalfak Zuala IAS (Rtd) – Chairman, Pu L. Colney IAS (Rtd), Pu Thangkima Cherpoot IFS (Rtd), Rev. Dr Zairema leh Rev Dr Zaihmingthanga te an ni a.
He Sub-Committee hian Project siama an thawh dan tur leh senso tur te duanga rawtna theh lut turin mite sawmna a chhuah a. A tawi zawngin, Group 15-in an theh lut a. Chung zinga Group 5 an thlang chhuak leh a. Chungte chu a hran theuhin Sub-Committee chuan ngun takin a kawm vek a.
Tichuan keni Group chu min pawm ta a ni (Mizoram Millennium Celebration Sub-Committee Report, 1999, p.3-4). Kan lawmin kan phur hle na a, a hnuah Chief Minister-in sum a sanction theih loh avangin a zuih ral ta a ni.
Kum 1994 khan Pu Lalawia Director, Higher Technical Edn Dept. min kawhhmuh angin, Pu Rualzakhuma IAS (Rtd), Development Adviser, NEC, Shillong hnenah huaisen chhuahin project thil telin dilna kan theh lut ve tawp mai a. A hnu feah Interview turin min rawn ko a, Pu C. Laitanga, chutih laia Deputy Director, Art and Culture nen kan kal a. Hlawhchhama kan inngaih hnu, rei feah sum tlem a zawng min rawn pe hlauh a, kan lawm viau.
Mizo Writers Association OB Pu C. Rokhuma, Pu James Dokhuma, Pu R. Lallianzuala leh kei te chuan Pawl pawimawhah Pu Lalfak Zuala IAS, Chief Secretary chu a Chamber-ah ni 16 May 1994 khan kan hmu a. Kan pawimawhte kan sawi zawh chuan, hun thawl a awm hlauh a, ka vei em em ‘Mizo |obul Chhui Project’ ka neih thu thiante remtihnain ka thlen a, ‘Ka lo en ve ang e’, tiin min chhang mial a.
A tuk (17 May 1994)-a ka va hmuh dawn chuan, Art & Culture Minister, Education Minister leh Higher & Technical Director te hnena lo hlawhchham tawh ka ni bawk a, ka phur hle a. Ka Project siam pek chu muangchangin a keu a, ngun takin a en hnu chuan, “Ka pe ang che chu ka tithei lo a, kawng ka lo zawng ang e,” a han ti chu, beng thleng thlenga bawp khai a ch^kawm nasa mai a, a Chamber ka chhuahsan chu ke pen hi a zang haih mai a, keartui hian lei a dek meuh lo a ni ber e.
A tawi zawngin, nuai tlem deuh a sanction a, tichuan kum 1995 April leh May thla khan Thailand, China leh Burma-ah zinin Mizo tobul nena inzawmna nei awm zawngin a theih chen chen kan tlawh a; NEC atanga sum tlem deuh kan dawn khan Tripura, Manipur leh Mizoram dung leh vang kan tlawh thung. Sum kan neih tam tawk loh avangin China leh Thailand-ah hian kan cham rei thei lo a, lehkhabu kan lei te, kan tlawh theih an hmun hlui te leh an Museum atang tea kan zirin, China ramah hnam 3, Thailand-ah hnam 2, Burma-ah hnam 2 chu Mizote nen chhui zawm a, kan tobul inan dan te zir chian atan kan hual a, hmachhawpah kan nei a.
Tin, kum 1997 vela Lai Autonomous District inthlan dawn khan, Seat insem kawngah harsatna an nei deuh a. Pu Hum Hre chu ding ve lo a, Foreign zinnna kawng zawnsak chutih laia an Party President leh CM ni bawk chuan a sawihmuh a. Inthlan zawh chuan Pu Hmun Hre chuan min rawn zawng a. Mizo tobul chhui tura Project siam a, kan pahniha zin turin rem kan ruat a. Hah deuh takin ka duang na a, sum a hmu thei ta lo a, zuzi zo ta.
Hengte hi kawng awm lo kan sat chawp a, kalna awm lo kan dap chawp a, huaisen a ngai a, zah tawrh a tul chang lah a tam. Kan thiam ang anga hmun hrang hrang te tlawhin kan zin a, lehkhabu thahnem deuh ngun taka kan chhiar hnuin mite mut reh thup hnuah pawh meng lui fan fan a, mite zing thawh hmaa tho ngat ngat a, mit kham leh mut chhuah pawh haider lui tlata beih fat fat a vangin, India, Burma leh Bangladesh-a MIZO CHANCHIN, phek 1021 awm chu kan lo sual chhuak ve ta hlawl mai a, kum 2004, 2014 leh 2023 ah te chhut nawn a ni ve a, a that leh that loh chu mi dang sawi tur ni se, mahni erawh chu kan lungawi ve hle.
Tun tuma Mizo |obul chhui tur sawrkarin din a tum hi engtin nge kalpui a tum tih kan hre pha lo a. Tel ngei awm lehkha thiam sang tak tak te, an nihna leh dinhmunin a zir vanga tel ngei awmte an awm ngei dawn a. Politician te an tel a remchang lo ang a, lar khelh chunga research thawh pawh inmil loa ngaih a tha ngei ang. Mi taima, mahni chauh pawha thawk ngar ngar thin, awm mai mai aia chhiar leh ziak nuam ti, lar leh hmingthan zawng loa hnam tan a ni tih hriaa, bei ngat ngat tur sawrkar hian zawng thiam se a tha ngei ang.

Exit mobile version