JC.Zoremi Hmar Joute
Kan hriat theuh angin vawiin hi zirtirtute ni a ni a, khawvela mi pawimawh ber thlang chhuak dawn ila, kan thlan chhuah zinga tlar hma lam luah lum tur chu zirtirtute hi an ni ti ila kan sawi sual tam awm lo ve.
Zirtirtute hlutzia hi tehkhin tur a vang khawp mai. Kan hma lam hun hriltu, hna hrang hrang thawk tura naupangte chher chhuaktu leh ram hruaitu tha kan tih thlenga lo chher lâwktu chu zirtirtute hi an ni tlat mai. Kan tu leh fate pawhin hei hi an hai lo va, kan thu ai chuan an hotute thu an awih zawk daih mai a, home work thu hlaah pawh kan hriat dan leh an zirtirtute zirtir dan a lo inan loh hlauh chuan mei kawhin an tang a, keini ai chuan an hotute an hlauin an thu an awih zawk daih mai a, hei ngawt pawh hian zirtirtute pawimawhzia a hril chiang hlein a lang.
Zirtirtu nih hi thil namai a ni lovang. Naupang hrang hrang, chhungkaw inrelbawl dan inang lo tak tak tam tak atanga rawn chawr chhuak naupang ze hrang hrang lo enkawl chu hahthlak a tling ang a, naupang mize inang lo tak tak rualkhai taka lo hrût rual tur chuan zaidam leh dawhtheih ngai deuh tur a ni. Nu leh pa hrang hrang kan inang lo va, kan fate kan enkawl dan pawh a inang lo zeng zung dawn a, naupang kawlhrawng tak leh zakzum em em mai te, smart thawkhat atanga thiam thei hlawl lo te pawh an awm dawn; chungho zai khata luantir leh thiamna thuhmun pek chu zirtirtu hna chu a ni a, hna hautak tak a va ni dawn em!
A te-a tening ngat sawrkar sikul zirtirtute enkawlna hnuaia fate dah chu a thlamuanthlak bik a, naupang zeizia leh nunphung engkim mai chipchiar taka zir a, chumi atanga enkawlna leh zirtirna pe thin an nih avangin thang lai naupang, engkim mai azira zir chho mek tan chuan duhthusama tha a ni. Chumi a nih mek lai chuan engati nge mimal sikul kan bawh zawk tlat tih erawh ngaihtuah tham fe a awm a, kawng engkima a tha thei ang ber ni tura sawrkarin a thuam leh a ngaihsak sawrkar sikul aia mimal sikul kan bawh zawk tlat chhan hian ngaihtuah a tithui riau a ni. Result nei tha sikul kan bawh deuh zel a, chung result nei tha chu mimal sikul an lo ni leh nge nge bawk thin si a, kan fa ten result tha an neih ve beiseiin man tam tak chawiin mimal sikul kan bawh ruih ruih mai zawng a nih hi.
Sap sikul kan tih mai, private school hi kan naupan lai khan ding hman ve tawh mah se sawrkar sikula zir chhuak ka ni a, thingtlang angah chuan school fee te kha phurrit a tlin avangin mipui nawlpui chuan sawrkar sikul kan bawh deuh vek tho a, fee chawi ngai, sâp sikul kan tih maia kal kha an tam lo. Kan zirtirtu pakhatin a sawi ka la hriat reng chu, “Tuna i bula thu kha nakinah chuan i boss niin, a hnuaiah i la inhlawh mai thei a, i hnuaiah a la inhlawh mai thei bawk,” a tih kha a ni. Kan han puitling a, dinhmun inang lo fe fein kan puitling hlawm ta rêng a, ei leh in inang theuh theuh, sikul khata lawi theuh theuh, tuna kan dinhmun chu inthlau veng vawng tak a ni hlawm. Naupang harh leh lehkha zir peih lo em em, home work pawh ti tha peih lo kha chu kan heti ta mai mai a nih hi!
Kan naupan lai chuan tun lai angin mi kan la fing lo va, dan leh dun eng eng emaw kan la hriat loh mai bakah naupang hrem tuarte chuan an phû ve rêng a ni tih ngaihdan pawm tlatna kha kan nei a, a naupang lam lah kan harhin zirlai kan vei lo em em hlawm a, rual el nachang kha kan hre lo a ni…ti ila, hria chu an awm ve tho na a, a nawlpui kha chuan a hming chauh tak takin sikul kha kan kal niin ka hria. Zirtirtute zinga uchuak taka naupang hrem ching, hmawlh hmang thiam em em mai kha sikul tin khan kan kawl hlawm a, tun lai ang chu ni se nu leh pa ten an khin rap rapna tur khawpa min hrem na thinte kha chu naupang hian kan theihnghilh lo viau zel a ni. Tun lai anga naupang duat hliau hliau, an harsatnate ngaihthlaksak a, sikul nuam an tih theihna tura naupang kuangkuah hliau hliau ang chi hi chu mang lamah pawh kan mang pha hauh lo.
Khawvel changkannain a ken tel social media chak tawh lutuk hi kan ram tan chuan vanneihna ropui tak a ni ka ti. Sikul lamah ni se naupang kan induatsiak tawh a, sumdawng leh Bank te, Hospital leh sawrkar office lamah pawh min dawrtute kan induatsiak phah nasa a ni. Ho te-ah hmingchhiat theih, ho te-ah tho hming that theih tih kan chiang tawh a, dawrkai induh deuh te, Bank-a thawktu biak har zet te, sawrkar office-a thawk biak tawng zawh mang loh kan tih ang kha an bo ta duak mai a, a lawmawm ngawt mai. Sikul lamah pawh naupang hriselna atana hlauhawm ang chi inhremna sawi tur kan hre ta lo va, naupang vaw thin zirtirtu aiin naupang kawm ngeih zirtirtu kan ngah ta zawk.
Rawngbawlna anga ngai tur pawha ka thawh peih loh tur thawktu kan zirtirtute hian fak an phu a, an hnathawh hi ram hnuk khawih hna a ni. Nakin lawka kan ram la hruaitu tur te, kan hnam hmel lanna la ni tur te an enkawl mek a ni a, naupang zeizia zir chet chet chung leh, a bik taka trained an nihna anga kan fate enkawltu an nih avang hian nu leh pate pawhin kan zah tur a ni a, an hna hahthlakzia leh hautakzia hi kan chhûtpui ve fo a tha. Pawisa vang chauha thawk tih sek te hi a mawi lo. Eng hna pawh pawisa vanga thawk vek kan ni a, pawisa vanga thawk rau rauah an hahin. taksa mai bakah rilru zawng zawng nena thawk an nih avangin an hah a, an hlawh hi an phû em em a ni tih i hriatsak thar leh ang u.
Hah leh rim taka zirtirtu hna thawk mekte leh lo chawl tawhte pawh, vawiinah hian in zavaiin zahna chibai ka buk cheu a, in hma lam hun zelah Pathian malsawmna tam tak dawng zel rawh u tiin duhsakna ka hlan a che u.