Site icon The Aizawl Post

ZORAM THAR LEH VC/LC INTHLAN

Rev. Dr. Zaichhawna Hlawndo
Kan hriat angin February 2025 hian Mizoram Sawrkâr chuan VC/LC inthlan neih turin a ruahman a. ZPM sawrkâr chuan VC hunbi (term) pangngai August 2025 a tawp tur chu a tawp hmain pawh tawi a, inthlan buatsaih an tum a. He thil avang hian VC/LC tam takte chu lungawi lovin Court-ah hial an inkhing mek a ni. Thu ka dawn danin Gauhati High Court chuan January 23, 2025 hmaa insawifiah turin ZPM sawrkar a hriattir. Court chuan thutlukna chu January 30, 2025 hian a siam dawn a ni awm e. Hemi chungchângah hian Mizoram mipuite min ti luhai hle. ZPM Sawrkârin hetianga VC/LC hun pawh tawia inthlan hma an duhna chhan te hi enge? Engatinge All Mizoram VC Association te chuan chu chu an duh loh tih hi mipuite zawhna chu a ni.
Zoram Thar leh VC/LC inthlan tih ka ziah dawn avangin thuchiang hriat ka duh a, ka theih ang angin ka khawn khawm a. Chuta tanga ka thu dawn – ZPM Sawrkârin VC/LC inthlan a hunbi ral hma a tihtawi duhna chhan Minister leh MLA ten an sawite chu hetiang hi a ni. A hmasa berah chuan ZPM Sawrkâr te hi Party dang VC ten an thawhpui tha tawk lova, duh ang leh tum angin Sawrkârin hna an thawk thei lo an ti. A dawtah chuan ZPM mi Village Council leh Local Council member an ngah loh avangin an duh leh tum angin hna an thawk tha thei lo an ti. Pathumnaah chuan inthlan hun tur hi kut hna thawktûte tan a awlsam zawk nan hnathawktûte awllen lai deuh ang zawng an ti. A tawp berah chuan Sawrkarin sum inrenchem a ngaih vangin VC/LC inthlan hau tak tur hi tih hmasak phawt an duh vang a ni an ti bawk.
ZPM sawrkarin VC/LC hunbi titawi a, inthlan an rawtna chhan tha tak nia an sawite chu engatinge Mizoram pum huap VC insuihkhawm pawlte chuan an duh loh? Engatinge kan ram roreltute kan siam danah thubuai te siam a court-ah te inkhin an duh tak mai? Heng zawhna pawimawh tak hi mipuiten a chhan kan hriat theih nana ka zawhna min chhan danah chuan – Inthlang ram (democracy country) kan ni a, mipuiten khawtlang hruaitu atan duh taka an thlan tlinte kan nih anga kan hunbi hman zawh hi kan tih tur a ni. Dan ang taka kan hunbi (term) kan neih ang in laksak tumna hi lal ngai lote lal a kha tih ang deuh va in chung tlakna dik lo tak a ni an ti. A chhan chu engpawhnise tunah chuan mipuite chuan tih theih dang kan nei lo. Dan hnuaia awm kan nih tlat avangin danin a phal te, a phal loh te a awm. Chuvang chuan he buaina hi chu Court lamin thutlukna felfai tak chu an rawn siam mai dawn a, chumi ang chuan kan kal mai a ngai dawn a ni.
Kan ram rorelna kipui ber tih mai tur- Village Council leh Local Council te inthlan leh rorelna kan kalpui dan hi ka vei tak zet a. Article ka ziah tawh ‘Eirukna leh VC/LC inthlan tihah pawh khan tam tak chu ka sawi tawh. Kha thuziak dikna chu tunah hian a takin a rawn lang chiang ta hle mai kan ti thei ang. Engatinge political party-te hian heti taka VC/LC inhlan hi an ngaihpawimawh ? Engatinge an party mi leh sa VC/LC kherin rorelna chang se an duh? Engatinge ZPM sawrkar leh party dang VC/LC te chu an thawhho that theih loh? A chhan tam tak awm thei zingah a chhan nia ka hriatte chu – Lal leh thuneihna kan duh luat vang a ni. Lal ve ngai lo, rorelna la chelh ve ngai lo party mi leh saten lal ve an chak vang a ni thei. Pahnihnaah chuan VC/LC nih hlawkna midang ten an hmuh ang hmuh ve an chak vang a ni ang. Pathumnaah chuan mahni party bik tanghma ngaih avang a ni thei. Palinaah chuan tangka sum ngainatna avang a ni thei ang.
VC/ LC nihna dinhmun tur dik tak han enin VC/LC nih châkna chhan tur a awm mawlh lo. Village Council leh Local Council a rorêlna chelhtûte chuan mahni hna pawh an thawk hman meuh lo. Ni tin zan tin hi an buai êm êm vek emaw tih mai tur a ni. An thawhrim rah an hmu tha em alawm ti dawn ila VCP thla khat hlawh chu cheng 1000, Vice president cheng 800 leh member dang hlawh thla khatah cheng-600 chauh a ni bawk si. An hlawh leh an hnathawh hahzia han chhut chuan a inman lo tak zet a ni.
VC/LC hna chelh avanga retheih phah zawk tam tak an awm laiin in leh lo tha tak tak neih phah te, car nalh tak tak nei ta te, Bank lamah sum khawl tintente an awm an ti leh bawk si. Tuin emaw kei chu ‘Sipai bang ka bo map mai’ an tih ang vel ka ni. Mahni tana VC/LC lo nih hlawk theihna tur kha chu ka chhût thiam ve lo a ni ber mai. Tuna VC/LC inthlan leh rorêlna kan kalpui dan atang hi chuan engtikahmah kan ram leh hnam hi a nih tur angin Lalpa tan kan ding chhuak lovang tih hi ka hmuh dan a ni.
Zoram Thar-PLRS a lo din huna VC/LC inthlan leh rorelna kalpui dan tur ka lo suangtuah dan nen chuan chhun leh zan ang maiin a inpersan a ni. PLRS a lo din hun chuan VC/LC hi party sawrkâr anga siam a ni lovang. Khawtlâng tana rawngbawltûte an nih dâwn avangin Pathian tihmi te thawh theih tura duan a ni ang. Hlawh mumal tak an nei ang a, erûk tur zawn ngai lovin VC/LC hna an thawk ang. PLRS a lo pian huna VC/LC kalpui dan tur ka duan te pawh kar leh lamah kan rawn tar lang ang. Tuna VC/LC party inthlan hmanga kan kalpui dan thatlohna hi sawi tur tam tak a awm, mahse tlem azawng han tarlang ila.
VC/LC inthlana party candidate siam a, party sawrkar siam kan tum tlatna hi ‘Eirûkna Zung’ a ni. Hei hian Zofate nun chhungril a ei chhia a, tul lova khaw tin leh veng tinte indona siamtu a ni. Pahnihnaah chuan Kristianna tidaltu leh Kohhran tidarhtu a ni. Ram pum roreltu MLA inthlan avanga kan indona mah tih tawh nâk alaiin VC/LC inthlan leh zel a party hmanga kan indona hian Mizoram kohhran tin hi a tha lo zawngin a nghawng nasa a ni. Pathumna ah chuan party politics tuinu taka lût lo thei lovin Zofate min siam a, Pathian thu awih thei lovin min siam a ni ber mai. Palinaah chuan Zonunmawi thiattu a ni. Kan pi leh pute hun atang khan khaw tin leh veng tinah rorelna fel tak pakhat kan nei thin. Chu rorelna hnuaiah chuan kan party emaw an party tih a awm ve lo. Sem sem dam dam eibil thi thi, thih leh ruam khatah, dam leh tlâng khatah an ti mai thin. A tawp berah chuan ‘Tangka Sum Ngainatna’ ah min hruai lût. Bible chuan ‘duhamna milem biakna’ a ni tih min hrilh. He VC/LC kan kalpui dan hna rim taka thawh ngai, mahse hlawh tih tham awm leh si lo hian mihring rilruah sum dik lo lak duhna a tuh lo thei lo a ni. PLRS pian hun a va nghahhlelhawm em!

Exit mobile version