By Lalchhandama Colney
Ph – 9862982321
Tun hma deuh a an sawi thin pakhat chu, Russia mi leh sate vanthengrengah an han inkap kai a – “e.., engmah kan hmu lo, Pathian a awm lo reng reng,” an ti a. U.S. mi leh sate an han inkap chho ve leh a, hahipa an sawi ve leh thung chu – Pathian thil siam ropui leh mawizia chu, ava ropui tak em, an ti thlawt a ni. Khawvelah hian Pathian awm ring lo eng zat nge awm ang aw, ngaihdan nei lem lote pawh a awm nual theihin ka ring. Kum kal ta, kum tir lam deuh kha niin ka hria, keini ramah pawh TV kal tlanga Pathian awm ring leh ring lo, inchapchar, ang reng deuh programme siam kha alo awm ve tawh a ni. Nia, Pathian awm hi ring teh mah ila, kan beidawng fo thin anih hi, mi lungngai beidawng mahni nunna late mai pawh kan awm fo thin a nih hi. Mizoramah pawh hian rawngbawltu tha leh ropui tak takte pawh an lo tlu chhia a, beidawnna ruamah an lo tlu lut ve tawh thin a ni. Vawiina kan thupui hi sawi tam loh pawl tak niin ka hria, hetiang lam ngaihthlak thin tur emaw hmuh tur hi a vang hle mai.
A Awm Tak Tak Lo – Pathian hi awm tak tak se chuan kan hmu fo thinin ka ring tlat. Vanram leh hremhmun tih te pawh hi tute emaw duhthusam leh suangtuahna mai mai anih hmel. Khawvel hi a siam vek a ni tih te pawh hi a dik thei lo, a siam a siam rual a ni lo, amaha lo awm ve zawk a ni, tih hi a pawmawm zawk. Khawvel awm tan tirh atanga mitthi tawh zawng zawng hi eng zat tak ni ang maw, a la kaitho leh vek dawn a ni, tih hi chu thil theih loh a ni.
Pathian thu awih tha tak tak hi eng zat nge thi tawh ang aw, chutiang bawkin thuawih lo pawh, ang khat vekin kan awm tho, thuawih leh awih lo kan inang reng. Pathian chuan a mite mal a sawm thin an ti a, mahse, mifel leh tha tak tak chan chau em em te, rapthlak tak taka thi ta mai te, kan hre thin bawk si. Pathian, tih vel hi chu eng emaw changa mihringte ngaihruatna, suangtuahna a ni, ti ila, a dik deuh ber ang. Pathian hi awm tak tak se chuan khawvel hi tih danglamin a awm tawh ang a, mihringte leh thil siam dangte pawh, thi thi tawh lovin hlim takin kan awm daih tawh ang.
A Awm Tak Tak – Pathian chu a awm tak tak, nichin lawk pawh khan ka tawngtaina a chhang, kan ti thei ang. Mihringte hian thluak tha tak mai kan nei a, chu mi hmang chuan in ropui tak tak te kan sa a, motor-te, thlawhtheihna etc., kan siam bawk a. Heng kan thil siam chi hrang hrang te hi mak leh ropui ve tak a ni, thil siam dangte chuan an ti ve thei miah lo. Hetiang ang bawk hian keini mihringte, nungcha, ramsate hi thil ropui tak tak leh mak tak tak kan ni a, siamtu chu awm ve ngei tur a ni. Ngaw leh ramsa, nungcha, mihringte kan inmamawh tawn dan pawh hi ropui lutuk mai a ni, alo berah siam tur chuan, mi turu lutuk emaw an awm a ngai. A changin thlasik hun kan nei a, nipui, fur te, hengte thlen tir thlap thap thin tu, lo duang fel thlaptu hi chu a awm ngei ang. Doctor tena an sawi, kan taksa khawl hrang hrangte hnathawh dan ropui leh mak lutuk te hi, tu siam leh duan nge ni chuang ang le.
Eng Sakhua Ber Hi Nge – Pathian chu lo awm ta se, a nih leh eng sakhua ber hi nge ni ang le. Kan hriat theuh angin sakhua chu mihring tena Pathian an zawnna a ni a, keini kristiante phei hi chuan Pathianin mihringte min zawnna, kan inti nghe nghe a ni. Kan pipute pawh khan biak deuh chu an nei ve, nia sawi a ni a, thlarau sual, mi ti natute hnenah erawh kha chuan an inthawi ve thin a ni. Khawvelah, sakhua chi hrang hrang hi eng zat nge awm ang aw, India rama sakhaw lian deuh deuh te chu, Hindu, Buddish, tih vel te hi aniang a. Keini Kristiante hi chu kan tam lo khawp mai.India ram hi khawvela mihring cheng tamna ber pawl a ni a, Hindu lalram te pawh a tih theih ang chu, Hindu sakhaw zuitu an tam hle. Awle, Hindu-pa a thi a, thlarau khawvel atang chuan, -“ka dam lai khan hindu ka ni a, mahse, hei, alo dik lo a nih hi,” chutiang bawkin Muslim-pa, a thi ve leh a, ani pawh chuan-“buddhist kha a lo dik a nih hi,” a rawn ti ve leh a. Eng sakhua ber hi nge dik ang aw, ka dik ber kan ti theuh bawk si a.
Thusawi thiam pakhatina thalaite hnena a sawi chu – Pathian awm hi rin tur, a chhan chu, Pathian awm ring lo a kan thih chuan, alo awm si khan kan chan a chhe dawn lutuk, awm ringa kan thih chuan, alo awm ta lo a nih paw’n eng mah buaina tur a awm chuang dawn lo a ni, a ti.
Nia, Mizote zingah hian Pathian awm ring lo chu kan awm mang ka ring lo, mahse, kan rin dan erawh a pawnlawi viauin a hriat. Pathian chu kan ring em em a, mahse, kan ka leh pawnlawi tak chauh in kan pawm a ang. Pathian awm chu ring tak tak ta ila, eiruknate hi a awm ang em le, thamnate hi a awm ang em le, kan rilru pawnlawi mai mai chuan a awm tak tak kan ti a, kan thinlung chhung erawh chuan – “Nahi,” a ti a ni lo maw aw. Pathian thu sawi chunga pawisa ka lak ruk te, thudik mang lo ka sawi te, zu ka in te, Pathian chu a awm tak tak tih pawmtu chu ni ila, tih theih a va ni awm lo ve. Pathian awm ringtute zingah hian a tam zawk chu ti ve mai mai kan nih hmel hlawmin ka hria, nge, uicho tlukah pawh kan ngai lo zawk.