A GUIDE TO SMART FARMING – 24

By: RK Dawla
Mb 9366095658
1. YMA Day kan pêl fel a, ruahtui pawh a pangngai chho deuhin a hriat a. Thil phun hun a ni chho mêk a. May thla hi duhthusâm a ni thin a, nimahsela kumin angah chuan duh ang ruahtui kan dawn loh avangin June thla chhung hi thil phun hun tha chu a nih hmel ta. Kan chêtna tam ber hi season-a innghat a nih avangin ruahtui kan dawn that hun hi kawng tinrêngah a pawimawh êm êm.
2. Vairam atanga thltiak kan leite hi polypot lei-ah clay a tam avangin a khal-sak-ban tlat thin a. Hei vang hian phun hma-in hmawlh zuma hmun 4/5-ah vit keh hmasa-in chutah chuan balu emaw meihawl dip thun hian a lei a tithawlêng rang a, a zung a chhuah tam sam thin. Tin, seedlings hnah leh zarah natna leh rannung eina ang chi, hmelhem lai a awm fo thin. Hêng hi phun hmaa paihsa vek a tha. Tin, fur laia thlai tiak kan phunna bi rêng rêng a khuar tur a ni lova. Tui tlingin a zung a tikhawlo awlsam êm êm. Tui tlin theihnaah chuan hrik hlauhawm an insiam vat thei a. Fimkhur a tul hle bawk. A kung zawm thlai tiakah a tuamna sarang a la bet fo, hei hi phun hma-in paih ngei ngei tur bawk.
3. Ringtharah thlai kan phun a nih loh chuan, thukvut leh saruh dip kan thlai phun thar chhilh nân hman tel a tha hle bawk – tam lovin. Kan seedlings phun tlangpuiah hian thukvut leh saruh dip veikhat ve ve a tâwk tlangpuiin a rinawm. Tin, ran-êk tawih lo hi thlai phun tharah pek loh a tha ber. Ro eng ang pawh nise, a tawih (compost) a nih loh chuan, thlai phun tharah pêk loh a him ber. Thlai phun thar rêng rêng hi, duhthusamah chuan mulch nghal tluk a awm lova. Mulch nân phuai (sawdust), favai hram, buhpawl, hnim ro, parcel chhia a tha êm êm a. Tin, mauhnuh, changel/balhla kung leh hnah, di, rairuang leh kehme lam chi (tawih mai lo tur, high fibre) pawh a hring thauvin a hman theih bawk. Hlo nêm (low carbon nitrogen ratio) erawh hman loh a tha.
4. Thlai phun chungchanga hriat tur pawimawh leh pakhat chu a bi inkar hlatzawng (spacing) hi a ni. Seedlings te tak tê kan phun avangin, ngaihtuah chiang mang hlei lova a bi tihzin mai a awl. Mahsela, a puitlin hun tur hisâp thin a tha. Tin, thlasik leh favang lai (Ni a chhim her hun lai)-a an ni eng dawn dan tur hisâp a tul hle bawk. Fur lai chuan vanlaizawlah ni a awm thin a, khawi hmunah pawh ni eng an dawng tha tlangpui a. Ni a chhim her hun lai favang thlasik laia ni a kung bukin ni êng an inhliah loh dan tur ngaihpawimawh hrâm hrâm a tha. Ni eng hi khawvela chakna zawng zawng hnâr a nih avangin, thlai kan phun dawn pawhin an ni eng dawn theih dan chhût tel a tha hle. A bikin ni eng mamawh tam thlai (light loving) bikah phei chuan a tul zual hle.
5. Mizoram awihpangah hian thlai chi khat zing deuha phun chiat kan uar viau mai a. Mahsela, hei hi kan ecosystem kalh tlat a nih avangin thildang phunpawlh thiam a tul hle. Thlai chi khat chauh, bit taka phun hi a rahseng leh enkawl vel awlsamin, hna khat viau mah se, leilunga leitha insiam (nutrient cycling) thu-ah te, natna leh zuva chungchangah te, lei hriselna (soil health) chungchangahte chuan a tha ber lo chiangkuang hle a. Thlai phunpawlh tur hian, kan thlaite zung chhuah dan leh chunglama an zar chhuah dan, hnah hlai leh sîn dan leh ni êng mamawh dan etc kan chhût ve deuh erawh a ngai thin. Entirna pakhat pe ta ila : Kuhva/Coconut chu hnah sîn leh tung (spindle leaf) a ni a, a zung pawh zung ziding nei lo (fibrous root) a ni ta a. A têt laiin nisa laka hliah deuh (partial shade) mamawh a ni bawk. Chutia nih chuan, zung ziding nei leh hnah hlai deuh Thingpthupui/Avocado nen a compatible dawn chiah tihna a ni ang a. Tun laia kan uar thar deuh Tung nena chinpawlh chi pawh a nih hmel khawp. Tung chu a thang chak a, kuhva/coconut kung la tê deuh tân partial shade a siamsak thuai ang a. Nikhua a lo rei deuh hunah Tung kung zîk ziding râwt khan a buk parh ang a, a chungah kuhva/coconut a rawn dawk chho chiah thei dawn a ni. Hetianga awmze neia thlai chinpawlh hian, natna thuhlaah pawh engemawchen an invêng tawn thei thin a ni.

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Leave A Reply

Your email address will not be published.

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More