A GUIDE TO SMART FARMING – 37

RK Dawla
Mb 9366095658

-- Advertisement --

1. September thla chanve kan thleng ta a. Khua a tuihul tan hlek hlek dawn chho ang a. Mithiamte hmuh lâwk danin nakum thal pawh hi El Nino thleng leh tura chhût lâwk a ni a. Chutia nih chuan, 2023 ang thovin 2024 thal hi a nat leh theihna chance a sâng hle. Hetiang kan nih vang hian tui leh tuihna lamah rilru kan pêk a tul chho hle dawn a ni. Kan hma lam hun lo thleng tur mila a theih anga kan lo insiamrem lâwk hi a tul êm êm thin. Tawrhna a thlen tawh chuan, tihdam a harsa êm êm. Tin, a zawng zawngin insiamrem thei lo mah ila, inpuahchah lâwk miah lo ai chuan, hma kan sâwnpui ngei ngei thin.
2. Khawvel ram thenkhat chu vur tuiin a châwm a. Keini erawh chu ruahtui tla-in min chawm thung. Ruah a sur loh lai pawhin ruahtui leilunga châmbâng pût chhuakin tuihna a siam hmanga damkhawchhuak kan ni a. Hei bâkah leilunga hnâwng châmbang vanga thilto damkhawchhuak nei kan ni bawk. A hunbi pangngai aia rei ruahtui a tlâk loh chuan, kumtluanin, kawng engemawti talin kan tuar zel a ni. Leiah organic matter tam tak a awm a, a bikin mihringte khawi chêt loh ramhnuaiah. Chûng organic matter-te chuan an rihna lêt 10 zet tui an keng thei a. Leilunga tuihna tam tur chuan leiah organic matter hi a tam a ngai a. Organic matter tam tur chuan, a siamtu thilto kan va tihbuai loh kha a ngai hle a ni. Hei vang hian alawm, nungcha leh savate chauh ni lovin, farmer-te hlei hlei hi Ramngaw tha mamawh kan ni! Kan hmunhmaah pawh ramngaw-a thil thlen dan hi kan sengluh thiam a tul bawk.
3. Organic matter tam lohna balu lei chuan, ruahtui dawng mah se, lei chhungril thûk takah ruahtui a pût bova. Thlai chaw tam tak a ti-pût-bo (leeching) a. Organic matter tam lohna lei ban pawhin, lei pawnlângah tuihâwk angin ruahtui a paih liam tam a, thlai chaw tam tak a lên bo (erosion) bawk. Hei vang hian lei chhungrila tui inkhawl kha a tam thei lo thin. Tuihna leh leilung hnâwnna vawngtha tur chuan leia organic matter tam leh a siamtu thilto kan ngaihven a tul a ni. Pathianin leilung khuh turin thilto chi hrang hrang, bit takin a rem a. Thilto zungte chuan thûk dan inchenlo sungin lei an verh a, an hnah tla leh hnah put mêk-in lei a khuh bawk. Tin, an zungin exudates (an chaw siamsa atang) an pechhuak bawk. Heng thil zawng zawng hi leia thlai chaw titamtu leh tuihna siamtu an ni fai vek! Tin, he exudates hi organic matter tho niin, leia organic matter titamtu tho a ni.
4. Thlai tha aiin leilung tha neih hi farmer rilru-ah pawimawh hmasa sela, kan kalkawng a dik chiah a ni mai. Tin, leilung tha nei tur pawhin pâwn lam atanga leitha dahluh ai mahin a awmsa venhim leh siampun lamah tan kan lâk a pawimawh zawk. Kan hmunhmaah leilung a kalral reng chuan, dahlût eng ang pawh ni ila, rei tak a daih thei lo. Baltin hmanga vantlang tanky keh thiar khah tum chu thil tih-âwm pawh a ni hleinem mawle… Kan hmunhma theuha lei chunglang kalral turte, pût bo tur te, lei kara tui châm (capillary water) pût bo tur ven hmasak hi tu leh fate thlenga inrochun tur leilung tha nei tura pawimawh hmasa chu a ni. Leilung a that chuan, thlai an tha mai. Natna leh eichhetu rannung pawh leilung tha lovah bawk a nghal thin. Farming hi a bulthutah che lova a lêr atanga kan thuai a nih chuan, kan tropical ecosystem derthawng takah hian rei kan survive dawn lo tih hi kan hre reng tur a ni.

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Leave A Reply

Your email address will not be published.

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More