Lalhriatpuii
Librarian,
Govt. Aizawl West College
Kum tinin August ni 12 hi library lama mi thawhhlawk tak, Dr. S.R. Ranganathan chawimawi nan India ram pumah ‘National Librarians’ Day’ atan hman thin a ni. Dr. S.R. Ranganathan-a hnathawh leh hmalakna tam tak hian ram pum huapa library-te a tidanglam nasa hle. He ni ‘National Librarians’ Day’ hi librarian-te hnathawh hlu tak leh, ziak leh chhiar thiamna, hriatna, leh khawtlang tihhmasawn kawnga an chanvo pawimawh tak hriatpuina leh chawimawina atan hman a ni.
Kum 1892-a Tamil Nadu-a piang, Dr. Shiyali Ramamrita Ranganathan hi India rama “Library science pa (Father of Library Science)” a ngaih leh vuah a ni a. A hnathawh, a ngaihtuahna leh a inpekna hmangin library science lama hmasawnna nasa tak a thlen a ni. Dr. Ranganathan-a hian Library Science dan 5 (panga), ‘Five Laws of Library Science’ a siam avangin hriat a hlawh hle a, hei hi khawvel puma library hrang hrang ten an kalphung dinna atan lungphum ah hmangin, hriatna leh thiamna chu mi zawng zawng tan a lo awm theih phah a ni.
Tunlai Khawvela Librarian-te pawimawhna
Tunlai khawvel inthlak danglam chak takah hian librarian-te hna chu lehkhabu dahna enkawl, chhinchhiah leh vawnthat ringawt a ni ta hauh lo. Librarian-te chu hriatna leh thiamna lawng khalhtu niin, digital hmanrua chi hrang tam tak te kan hman thiam theih nan min puitu an ni. Zirtirtu an ni a, zirlai leh zirchiangtu Scholar te hlawhtlinna atana pawimawh leh an mamawh em em, ngaihtuahna fim hman thiamna critical thinking leh, thu hriat leh chhiar thiamna information literacy skills tihhmasawn kawngah kaihruaitu an ni.
Librarian-te hian lehkha hlui pawimawh leh hlu tak tak te vawnghimin, hmanlai kan thlahtute atanga kan rochun hnam zia leh rohlu chi hrang hrang humhalh kawngah hmun pawimawh tak an chang a, nakin lawka mite’n kan khawtlang chanchin leh nunphung an hmuha an zirchian theihna tur atan an tangkai hle bawk. Kum tin mite hipna leh fuih thei tur zirna programme, workshop, leh khawtlang thil thleng buatsaihin, ziak leh chhiar thiamna leh damchhung zirlai tihhmasawn kawngah an thawhhlawk hle.
Library – Vantlang hmunpui ‘Community Hub’
Library hi vantlang hmunpui, khawtlang inpumkhatna leh inpumkhatna chawisangtu a ni a. Mi zawng zawng tana awmkhawmna tur, zir tur leh ngaihtuahna fim hman ho theihna hmun him leh tha tak a siamsak a ni. Library-te hian service hrang hrang an pe a, internet hman theihna te, hna zawn tanpuina atanga tawng zirna thlengin an thawk a, khawtlang mamawh phuhrukna an ni.
Thingtlang hmun kilkhawr zawk, internet leh mobile service tlakchhamna hmunah chuan library-te hi hriatna leh tunlai thiamna hrang hrang zirna leh hmanna hmun pawimawh tak a ni a, changkanna leh hmasawnna rualkhailo avanga inthendarhna digital divide a titawp a, mitinte zirna leh thiamna hmanga an nun ti hmasawna tichangtlung turin a tichak a ni.
Library leh librarian-te hian, khawtlang nunah an pawimawh chhunzawm zel lai hian, harsatna tam tak an tawk a, chung zingah chuan library enkawlna tur sum lama harsatnate, technology lama hmasawnnate, a hmangtute duhdan leh beisei dan inthlak danglamte pawh a tel. Heng harsatnate karah hian librarian-te chu an insiamrem thei reng a, an service tihchangtlun nan leh library hmangtute mamawh danglam zel phuhruk nan tunlai thiamna thar ber leh kalphung thar ber zela inchher hriamin, midangte tan an theihna leh an thiamna zawng zawng an hmang a ni.
National Librarians’ Day lawm ve ang u
National Librarians’ Day hi Mizoram chhung leh a chhehvela librarian – eizawn nana hmang leh mahni khawtlang tana tlawmngaia thawkte thawhrimna leh inpekna ngaihlua, lawmpuina hun a ni. Hriatna leh finna, ziak leh chhiar thiamna kawngahte kan khawtlang tihmasawn tura an inpekna hi khawtlang hmasawnna leh ram hmasawnna atan a pawimawh hle.
Kan ngaihhlutzia kan lantîra he ni kan lawm theih dân kawng tlemte tarlang ila:
1. Tualchhung Library tlawh:
I awmna hmuna library-ah hun hmang la, lehkhabu leh thildang an neih ang apiang hmang tangkai rawh. Librarian-te nen inpawh la, an rawngbawlna leh an inpekna hlutzia hre tharin, lawmthu sawi rawh.
2. Library Event-ah tel ve rawh: I awmna hnaih ber library-in a buatsaih workshop-ah te, lehkha chhiarnaah emaw, khawtlang thil tihhona an buatsaihah emaw tel ve rawh. Heng thil hi midangte nena zirhona leh inzawmna hun remchang tha tak a ni.
3. Library hmalaknate thlawp:
In khua emaw in veng emaw library hmalaknate thlawpin an tan i tha leh zung, i sum leh pai thleng pawhin hmang la, an rawngbawlna pawimawh tak tak hriatpuia, thehdarh in, hma lakpui rawh.
4. Volunteer:
Library-a tihtur tam tak awmte thawk a, tanpui tûrin i hun leh thiamna pe rawh. Mahni duhthua thawk – Volunteer hna hi i awmna khawtlang tana hlawk tak, library tana palai nihna leh thlawpna awmze nei tak a ni.
National Librarians’ Day hi khawtlang tana chawl loa rawngbawltu librarian-te inpekna leh thawhrimna hriatpuina leh lawmna hun a ni. Mimal, veng leh khua tihhmasawnna, tihhauhsakna leh kan khawtlang nun tihchakna kawnga librarian-te chanvo chelh pawimawh tak hi ngaihluin, i chawimawi ang u. An thawhrimnaa kan lawmzia lantirin, mi zawng zawngin hriatna an hmuh theihna tura an palai hna thawhna-ah hian i thlawp zel ang u. Hriatna leh thiamna humhalha, thehdarh tura an inpekna nghet tak hi library hlutzia nemngheta, tilang zeltu a ni.
I hriat tur awm chhun chu, library awmna hmun hi a ni – Albert Einstein