TÛNLAI THIL AWMZIA – SAWRKHÂR THAWHPUI

R.Lalfakawma Seling

-- Advertisement --

Tûn hnai Chanchinbu lamah Meghalaya sawrkhâr chuan an state chhunga hnam dang hnathawka awmte lo en diktu chungah FIR a theh luh thu kan hmu a. Khasi Students’ Union ten National Highway-a checkgate an lo siam ve ngawt te; thahnemngaih luat vânga an thuneihna ni miah lova eng eng emaw an lo check ve kha dân pawn lam thil a nih avângin an Chief Minister Conrad Sangma chuan tha a ti lo va, mahni duh thua dân lo lek ve ngawt ching thinte lakah sawrkhârin zah a ngaih dawn loh thu a sawi nghê nghê a ni.
Mi rama thil thleng leh kan ram thilte hi khaikhin loh theh a ni thin lo va, Meghalaya chanchin thar pawh hi chhiar rual rualin kan rama thil thleng thinte rilruah a lo lut nghal zut zut a. Keini hian kan tifuh viaua kan inhriat laiin Meghalaya sawrkhâr hotupa lah chuan kan chin thin thilte hi a duh lo hle dawn tihna a ni a. An tifuh zawk nge kan tifuh lo zawk tih pawh a sawitu azir a ni leh mai ang chu.
Keini Mizote hi chu lal lal lâi ata tawh khawnbâwlte nena rorêl thin kan nihna kha vawiin ni thlengin a hlimthla a la lang a. Ram hruaitu tura kan thlante pawhin NGO hrang hrang a tul angin an thawhpui a; Village/Local Council level-ah pawh hetiang zel thoin. Tûn hnaiah kan sawrkhâr pawhin Ruihhlo dona kawngah chak takin hma a la chho mêk a. CYMA, MKHC, MJA, MZP, MSU, Zirtirtu pâwl leh mi thiam bikte nen uluk taka ruahmanna siamin sawrkhâr tha ringawt a tawk lohzia hriain khaw tin ten mahni tualzawlah hma kan lak theih nan ruahmannate pawh siam an tum a ni. Ruihhloin kan thalai nun a suat nasat dan leh hnathawk thei lova min siam dan te, chhûngkua leh khawtlâng min tihbuai dan en hian thapui thawha kan tan rual a ngai rêng a ni.
Keini ramah chuan khaw tinah hian thuneitu lian tak, India dân rorelna kalphung piah lam deuh thleng pawha mahni khaw dân lek kawh ngam kan nei fir fer a, khawtlângin kan thlamuanpui châng pawh a tam. Khawtlâng tana mi tangkai, mahni hna leh chhûngkaw thil aia khawtlâng thatna tur ngaipawimawh zawk ni awma phe phe tawk hi khaw tin hian kan nei theuh awm e. Anni zarah pâwl a hming tha a, khawtlâng pawhin fak an hlawh phah fo.
Khawtlâng tân tiin zû leh ruihhlo kan do va. thahnemngai takin a thim a vâr pawh thlu lovin hah takin hmâ kan la a, zû leh ruihhlo a tawm tâwk tâwk a, a ti thinte pawh an hawi lawl lawl mai a ni. Pâwl thenkhat chuan a ti thinte pawh hi vei zuiin khawi khawi home-ah emaw kan hnawh lut a. tha takin lo chhuak se, an chhûngte leh khawtlâng tân mi tangkai tak ni zui se; kohhran inkhawm apiangah hlim takin inkhawm chhunzawm thin se tihte pawh kan duhthusam a ni ngei ang.
Village Defence Party, Joint Action Committee kan tih ang chite pawh hi mi awm tha duh lo tan an nelawm lohva; a hming atang rêng rêng hian an âwm a khauh nghal ûl mai a ni. Khawtlâng venghimtu, khawtlang muantu, khawtlang thian thianghlimtu nihna zawng zawng nen an fâwmkêm avângin mawhphurhna an nei lian hle. Zu rui leh buaina siam chîng han vau daih te; hmeichhe awm tha duh lo zilh kawngahte an thawh hlawk êm êm a. Thil bo chhui zui kawngah te, mi awm tha duh lo zilh kawngahte pawh police aiin an zam a tha zawk emaw tih tur a ni a, an tangkai thin khawp mai. Dik tak chuan an tel lo hian kan awm thiam tawh lo zawk hial awm e.
Sawrkhâr indaih lohna hre rengin pawl thenkhat chuan chak takin hma kan lakpui a, chutih rualin sawrkhâr duh dan a ni em tih zawng zawng erawh kan ngaihtuahpui leh chuang lo va. Tûn hnaia dân lova sumdawnna kalpui chungchangah pawh police duty duhkhawp lovin an duty-na kiangah kan duty-pui a, checkgate hrante kan siam ve bawk a. Dân lova thiltih kan haw êm êm a, dân ang thlapin sawrkhâr pawh chê se kan duh. Mahse, dân lova chêt chingte kan dona kawngah dân lo bawka kan chêt chuan thui tak kal a har ang. Helam kawngah chuan Pi Vanramchhuangi hmalâkna hi a fakawm khawp mai a, a duh anga chin chhui tura CBI han koh luh rap rap erawh a thlenpui zo ang em tih a ni.
Khua leh tui tha chuan a tul huna sawrkhâr hmalâknate theih ang tawka lo tanpui hi tih mâk mawh niin thil pawimawh tak pawh a ni. Mahse, sawrkhâr kan thawhpuina kawngah hian sawrkhâr duh dan a ni em tih lam te hi ngaihtuah thlen phak pawh a tul thin awm e. Mizote hi kan vannei a, khua leh vêng tinah hian khawtlâng tana inpumpek thei mi eng emaw zât kan nei thin hi a ni. Anni zarah rûkru leh mi awm tha duh lo an ti a, khawtlâng a muangin indaih lo excise lam leh kan police-te pawhin an awlsam phah êm êm mai a ni.
Amaherawhchu, hatianga khawtlâng leh ram tan kan thawhho avânga hmasâwnna tam tak hmu bîk anga kan inngaih lai hian NGO nena thawkho lem lote pawh hi engtin tin emaw chuan an awm thei ve viau zel a nih hmêl. Hun khirh ber kan tih Covid hripui lên laia YMA, kohhran leh NGO hrang hrang kan thawhhona thatzia leh lawmawmzia kha hrilhfâk tling a ni a, keimahni taka hi a lâwm lâwma pawh kan ni. YMA, kohhran, NGO thawhpui nei lo sawrkhârte kha ngaihtuahawm tak turah kan han ngai deuh a; mahse, chutin an awm ta han tih tur awm bik lovin an tuar chhuak ve zel tho mai a. Kan tuâr nêp deuh alawm han ti ngawt dawn ila a tawpah tih tawk kan tawng leh tho va; tute emaw ngaihdanah chuan kan thawkrim thlawn viau mai thei a ni.
Meghalaya Chief Minister-in an NGO te hmalâkna duh lova FIR hial a theh lut mai hi eng vâng nge ni ang tih ngaihtuah tham tak a ni. Hnathawh kawnga sawrkhâr pui tura inpe êm êmte hian themtleng tê zawk ang maia an rorelnaah inrawlh tum hun an nei ang tih a vênthawn vâng nge dân a dah lal hrim hrim vâng ni dawn? Sawrkhâr mawng hlimtuah ngaiin a ngaithei lo viau pawh a ni thei. Nge ni a, NGO te hian thahnemngai taka an thawh lai hian kil khatah mahni hamthat nana lo hman tum tâwk an awm thin tih a hre ru zâwk ni ang le. Tin, thuneihna ang deuh han pêk hian an zinga mi thenkhat chintawk nei lek lova lo tâl firfiak ching an awm palh thei a, chutiang mite chuan thuneihna an lek fuh loh hunah sawrkhâr tan mualphona lian zâwk an thlen ang tih a hlauh vâng te pawh a ni mai thei a ni. An hmalâknate hi han en ila, state pawn atanga dân lova hnathawka inhlawh an awm em tih en fel te a ni a. An state tana thil tha tak, an ram leh hnam himna tur kawngte a nih vei nên.

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Leave A Reply

Your email address will not be published.

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More