RK Dawla
Mb 9366095658
-- Advertisement --
1. May thla kan chuangkai a. |halin a hmeh ro vanga khuhtu hnim nei mumal lo leilung pawh, hnim chi tiak leh bul chawr vangin an rawn hring nalh leh tan ta a. Farmer tam ber chuan, huan a hnim rualin kan rilru a hah fo thin. Tichuan, hnim awm tawh hlek chu kan ngaimawh a, kan remchan dan danin fur tantir atangin hnim suat beihpui kan thlâk thin. Thlawhhma leh chawhmeh thlai karah hnim kan thlova, huan kumhlunah hriam chi hrang hrangin kan sàmin tûr hmangin kan kâp bawk a. Hnim kha awm lo se kan duh ngawih ngawih a, kan huan chu fai hun mai se, han tei vel pawh a nuamin a thawventhlak kan ti thin. thenkhat ve thung chuan, hnim kha thelretpuan (mulch film) hmanga khuhin, thlai phunna tur chauh verh kua-in, hnim awmtir lo turin sum leh thâ tam tak kan seng a. Hemi idea tho hian, kan Horti hmunpui, Centre of Excellence, Saichhoh (Haulawng)-a Serthlum chinna plot pawh a mual mualin mulch film hmangin kan khuh duai mai a ni.
2. Chutih laiin Pathianin kan Mizoram leilung a siam dan erawh kan rilru nên a inpersan hle a. Mizoram leilung tâna khuarel-ah chuan, luiah chuan tui a awm tur a ni ang bawkin, leilungah chuan thilto engemaw tal a awm tur a ni a. A awm loh chuan, thlalêr tenau kan siam a ni mai a. Hnimte hi nisa leh ruahsur, thli thaw vanga leilung kalral vengtu an ni a. Tin, an zung atanga an chaw siamsa an thehchhuah (root exudates) hmangin lei an siam tha telh telh thin. Lei kan tih mai hi, a chhunga awm thilnung chi tinrêng (bacteria, fungi, nematodes, arthropods etc) vangin a nung a. Living soil ti pawhin an sawi thin. Lei a nun loh chuan, kha leiah khan hrik/microbes an tlem tihna a ni a. Microbes an tlem chuan thilto an tlêm ve zel a. Thilto an tlem chuan, thilto eitu rannung, ransa leh sava an tlem ta zel a, ecosystem kha a buai ta thin. Tichuan, hnim awmdan hian lei that dan a entir ta a. Hnim chi khat emaw chauh, chhel êm êm, a tlim hmur chuan, lei a chhia a, thlai chin nan buatsaih fê a ngai thin. Hnim chi hrang a tam a, an chawr hring tha a nih chuan, lei a tha a, thlai chin pawh a phurawm thin.
3. Pathianin hnim hi kan leilung tâna a siam a nih miau avangin, hnim pawimawhna leh tangkaina hre chunga hnim kan enkawl thiam a pawimawh hle. Kan sawi tawh angin, leilung that dan leh awmna hmun azirin hnim chi hrang hrang an awm thin a. thenkhat chu leibeta zâm chi te, a then chu lei leh thilto dang chunga zâm kual thinte, hlo tung leh phûl (grass) lam chite an awm a. Dan tlangpuiin lei pang beta chawr pan tak ang chite hi kan thlai chin tam ber tân an hnawk lutuk lova. Leitha pangngaiah chuan kan thlai chin tam ber nen an toza thei êm êm. Tin, dan tlangpuiin, kan thlai chinte ni êng hliah khawpa hnim a chawr sâng a nih loh chuan, kan ngaih ang lutuk hian hnim hian thlai a tibuai lêm lo a ni. Thlai kumhlun hmunah phei chuan, hnim chang awm sela, kumkhatah vawikhat emaw chauh hnim sàm ila, leilung a tlo ber. Hnimte hian thlaite chaw chuhpui ngawr ngawr kha an tum ber a ni lova, lei chhe leilung siam tui leh tumin hnimte hian tan an la a ni ber zawk. Hei hi kan hriatthiam a pawimawh hle. Hmunhma pakhatah hnim ngai an to kumtluan a nih chuan, kha leilung khan thlaler lam hawiin kawng a zawh mêk tihna a ni. Chuvangin, hnimte hi hmelma anga en lovin, kan thawhpui thiam hi tlo taka huan siam tur chuan a pawimawh tak zet zet e.