EI LEH BAR

By: Zoremi Hmar Zote

Ram changkan leh changkan loh tehfung langsar ber chu ei leh bara intodelh leh intodelh loh hi a ni awm e. Khawvela ram changkang ber berte chu ei leh bara intodelh, ram danga thawn chhuak hial khawpa che na an ni tih chu kan hre vekin a rinawm; kan ram ve hian eng nge a an ve le?!
Zing kan han tho phat a, Gas kan han on a, Gas hi state dang atanga kan lak luh a ni. Thingpui kan han lum a, thingpuife chu state dang atanga kan lak luh bawk a ni; Dâl kan han kang a, Dâl pawh hi state dang thar chhuah tho a ni a, purunsen kan thlak pawh ram dang thar; a kanna têl pawh state dang atanga kan lak luh tho a ni a, chaw kan han chhum a, buhfai hi state dang atanga kan lak luh a ni. Alu pawh kang ila state dang thar chhuah tho kan kang leh a, sa kan siam pawhin state dang siam(Frozen foods)tho a lo ni leh a, Bawng takngial pawh Burma ram ami kan kai thla a nia maw…a nih loh vêk leh Shilong bawngsarêp kan lei tûn tûn a! Zikhlum, Tomato, Parbawr leh Chana hring ilo fahran pawh state dang thar kan lak luh an ni leh a, hmarchapui thlengin. Kan ram hi chuan tui kan thar ve!
‘Tui chauh kan thar bik reng reng lo e aw’ lo ti in awm takin, kan thlai thar ve te hi ram danga thawn chhuah chi an ni rêng em i lo thlir ang.
Behlawi hnah: Behlawi hnah hi saum nena baiin emaw, buhchiarin emaw kan ei thin a, a bai pawlh-ah bawkbawn(hei pawh state dang atanga kan lakluh tho)te, hmarchapui te kan han telh a, a tui ve em em a ni; mahse thawn chhuah tham kan nei lo! Lo nei ta tehreng pawh ni ila ei ngaihna an hre dawn lo reng reng…Han chhùm ngawt ta se ei a har viau dawn a, a kana kan lah ei tlâk a ni dawn bawk si lo va, hnam dang hian saum an ei ve bawk si lo va, Behlawi hnah hi chu thawn chhuak lo phawt mai ang u!
Thingthupui: Thingthupui pawh hi thawn chhuah tham kan nei lo, kan ei khawp ngawr ngawr kan nei. Lo thawn chhuak dawn pawh ni ila an ei duh lovang, a thar chhuaktute pawhin kan ei duh vek loh lai kâr a, a siam ngaihna pawh hre lo tur hnam dang chu i sawi hmuh lo law law teh ang u.
Maian: Mâi hi chu khawvel puma chawhmeh lâr leh hrisel a ni a, ram dang pawhin an thar nasa chur chur hle. Maian tak maia hi ei ve chu an awm thoin ka ring a, mahse a ei ngai lo an tam fe ang. Khanghu pawh thawn chhuak lo mai ang, kan ei khawp pawh kan thar mang lo; heng kan sawi tâkte lo pawh a dang tam tak a la awm awm e.
Kan ramin kan thar chhuah, kan chawhmeh tlangpui chu thâl lai phei chuan Behlawirêp, Rawtuairêp, Dawlrêp tih vel te a ni deuh mai a, khawpuia awm tan chuan thlai hnah hring(Nùl an ilo fahran) lei tur awm deuh reng tho mah se a to em em a, thingtlang lamah phei chuan chawhmeh hi a vang em em mai a ni. Baibingrêp te hi kan chawhmeh tui pawl a ni. Fur a lo ni a, thlai kan thar chur chur a, a man pawh a tlawmin kan hnianghnar ve hle thin. Mahse Aizawl khawpuiah bik hian chawhmeh man hi a tlawm mawh em em mai a, a thartute kut atangin kharchhawngin an han khâr chhawng a, chu chu khawlaia zuar pawlin an han la ve leh a, chhawng thum vela a chhàwn hnu-a han lei leh meuh chuan hmer khat sawmnga a ni deuh ùl tawh mai thin a, chawhmeh tam lai pawhin kan hnianghnar ve thei meuh thin lo a ni. Hei hi a chhan chu kan intodelh zo tawk lo a ni. Chawhmeh lam chi thlai leh thil rah ilo vel hi thar hnem tak tak ila chuan tel khat cheng sawm, kg khat cheng sawm te an ni fur ang; kan thar hnem tawk lo atin a ni.
Tun laiah kan local chanel velah kut hna thawktu huang chhuah thin a ni a, huan lo ram nei hlawhtling tak tak an rawn kawm thin a, ka lo chhuang ve em em thin. Hengho hi entawn ila, thingtlang lo neih, thing leh mau puitling sa kih thlûk duai duai mai te, ram tha sa hàl kan duai duai te hi bansan ve tawh ila;(kan ei khawp tak tak kan thar chhuak thei tawh chuang lo) huan neih a, thlai hmun siam leh ran vulhna farm neih hi i ching tawh zawk teh ang u. Ram dang atanga kan lak luh zingah heng, Artui te, Buhfai, Têl leh purun te, Bawkbawn leh Hmarchapui ilo fahran te hi chu kan thar ve thei em em ang. Kan hmuhsit ruk em em Burma thingtlang khua takngial pawh khi kan tluk lo a nia, anni te chuan Têl Antam te chingin an mahni Têl thar ngei, an buh thar ngei leh an thlai thar ngei an ei a nia aw. Ar tui tam chi, Layer kan tih mai farm te hi siam ila, Vawk vulhtuin a za tel han vulh law law bawk mai se la, tun hnaiah Biate khuaa chhungkaw 200 dawnin vawk vulh lamah tan an la tih thawm te a lo awm a, an entawn tlakin khaw dangte pawhin ti ve zel se a duhawm hle; chutiang zelin Bawng vulh pawhin tam tham law law vulh se la, state dang min nuihzat thinna hi tâwptir tawh ang u khai!