Kar kalta Zirtawpni khan MNF hruaitu zinga pakhat Pu Tawnluia chuan Laldenga hova nationalism chawh thawh a nih chungchang sawiin, “…Kha’ng lai khan Vai sumdawng an tam em em tawh a, Vai sari mawi kan ti tan a, Vai film pawh hmuhnawm kan ti hle tawh. Hnam leh sakhaw humhalh duhna lo piang ta avangin thangtharte luah tlak Zoram kan la nei hi a lawmawm a ni…” tiin a sawi a.
Philosopher lar Karl Marx chuan, ‘History repeats itself ’ a lo ti a. History tih hian eng chin nge a huam tihah hian hun bithliah a awm chiah lo maithei a; mahse, thil thleng hnaivai lutuk erawh ‘history’ tih chiam a rem chuang awm lo e.
Indopui vawikhatna kha 1914-ah intanin 1918-ah a tawp a. Ram hrang hrang inzawmkhawm pawl ‘League of Nations’ a piang a. A hnu kum 20 a han ral leh meuh chuan League of Nations pawh an ‘league’ leh hleithei ta lova, kum 1939-ah Indopui II-na a lo chhuak leh a, 1945-ah tawp lehin ram inzawmkhawm pawl ‘United Nations’ a lo piang leh a. Heng indopui pahnihte hi ‘hisory repeats itself’ tih entirna tha tak a tling awm e. Tunah hian United Nations pawh hi an ‘united’ leh hleithei lo mai ang tih hlauhthawnawm khawpin indopui III-na thleng mai thei tura sawirik vuai vuai a ni leh ta.
Rambuai kha 1966-ah intanin 1986-ah a tawp a. Rambuai a tawp hnuah, buai chhunzawm tawh lovin hei kum 40 dawn chu a liam ve leh ta mai a. Mahse, Rambuai hmaa kan dinhmun – ‘Vai sumdawng an tam em em tawh a, Vai sari mawi kan ti tan a, Vai film pawh hmuhnawm kan ti hle tawh..’ tia MNF hruaituin a sawi zawng zawngte kha, tunah hian a thleng (Repeat) leh mek chu a ni mai lo maw?
Mizo hming hawha Vai sumdawng buaipui a nih dan te, vai sumdawng lian leh politician thenkhat inkungkaih chungchangte, hnamdang contractor leh sawrkar inkungkaih dan te, hnamdang kawp nula tih chungchang etc. te hi kan tunlai buaipui ber chu a ni leh tawh mai lo em ni? History hi a in ‘Repeat’ leh mek a nih pawhin, kan lo tawnhriat tawh atangin tha zawk leh chak zawka hmachhawn dan tal kan hre tawh turah ngai ila.
History hi a lo repeat leh mek a nih pawhin, Karl Marx-a’n, “History repeats itself, first as tragedy, second as farce” a tiha ‘tragedy’ hi thleng leh tawh lo tura lo hmachhawn dan thiam tura kan inbuatsaih a pawimawh hle dawn a ni.
History repeats itself…
Get real time updates directly on you device, subscribe now.
Prev Post