Manipur buaiin harsatna thlen zel

Manipur sorkar chuan June 26 khan a hnathawk tinte hnenah “No work, No pay” kalpuiin hei hi sorkar hnathawkte ‘phalna neia leave la lo’ te ‘State dinhmun ralmuang lo’ avanga office kai lote kaitir a tumna a ni.
May 3 khan Manipur-ah tribal Kuki-Zo leh non-tribal Meitei community te inkarah inbeihna thlengin nunna chan 140 chuang awm tawhin chenna chhuahsana tlanchhia 54,000 chuang an awm tawh a ni.
Sorkar thupek hi sorkar hnathawk leh police officials te duty tura in report tura tihna a nih laiin Kuki community te hill district a hnathawhna zawmna thlenin chutiang bawkin Meitei community te pawhin valley district lamah an hna an zawm ve bawk.
Sorkar office tin deuhthaw chu Meitei tamna valley district a awm vek a nih avangin Kuki-Zo employees te chuan an himna chhuanlamin sorkar thupek chu an zawm duh lo a ni. Hei vang hian tribal community te chu governance issue-ah thutlukna siamna kawngah an tel ve loh phah zui ta bawk.
Kuki-Zo MLA te an zinga Bharatiya Janata Party (BJP) member pasarih telna chuan separate administration an ngiat a. An vai hian Chief Minister N. Biren Singh an July 13 a “Minister leh MLA tew nena State a ralmuanna a awm theih nana” meeting a kohvah an tel lo vek a ni.
Harsatna sutkian a nih theih nan Kuki-Zo employee te chu Hills district a sorkar office-ah kal mai tura tih an ni tia sawi a ni a. A hnuah ngenna tam tak theh luh a nih hnuah Manipur sorkar chuan thupek siam danglamin hnathawkte chu an remchanna hmun atanga office an kai a remti ta zui bawk.
Entirnan, tharum thawhna chhuah atang khan police 1,400 chuangte chu duty lovin an awm nghal a. “A thente leave rei tak lak dil te an awm a, a then chu hriattirna pawh tel lova inlan lo tawp te an ni. Nasa taka hmalak a nih hnuah police 30 atanga 40 vel tih loh zawng te chu an awmna mil atanga hnathawk tura thlem thlukin an awm a ni,” tiin police-te chuan an sawi.
Official dang te chuan thil thleng mek chuan community pahnih inmil lote tan ‘seperate administration’ a chawh ngei ngei a ti thung a. Meitei official tun hmaa hills lama post te chu an hna chhunzawm turin an let leh bik chuang lo.
Churachandpur district bikah June 26 order chhuah hnuah Kuki-Zo hnathawk 327 an in-report tawh a, Heng hnathawkte hian work profile thliar chuang lovin hna an zawm a ni.
“Sorkar hnathawk tam tak Delhi a awm emaw thenawm Mizoram leh Assam state-a buaina awm hnua tlanchhiaa cham mek an la awm a. Manipur-a let leh mai loh chu duhthlan tur an nei lo, heng mite hi hill district-a district magistrate te hnenah an in-report a ni” tiin Kuki-Zo community leader chuan a sawi.
Kuki community mi senior Indian Police Service (IPS) officer chu Churachandpur atangin hna thawk tiin community leader chuan a sawi a.
“Valley-ah tun dinhmunah hnathawk tura kal a him lo. Sorkar hian ‘no work, no pay’ a kalpui sut turin kan ngen reng a ni. Kuki-Zo community te dinhmun chhe zawkah a dah a, school te pawh hawng tura thupek chhuah a ni chungin hills district a school tam tak te chu relief camp-a hmanin a awm mek a ni,” tiin a sawi bawk.
Manipur-a school 4,617 awm zing atangin 96 te chu relief camp a hman a nih avangin hawn theihin a awm lo tiin July 5 khan sorkar thuchhuah chuan a tarlang bawk.
July 14 khan Manipur Governor Anusuiya Uikey chuan Ministers leh MLA rualte awmna team relief camps te enfeltu tur a din a. A hma lawkin Zomi Students Federation (ZSF) te chuan Supreme Court-ah an zualko thung.
Manipur sorkar fiscal policy management report ang chuan February 7 thleng khan sorkar hnathawk 1,17,640 awm thei turah 69,957 an awm mek a. Manipur Police, Manipur Rifles pawh huam telin mi 30,000 vel an awm bawk.
Manipur hian district 16 Imphal West, Imphal East, Thoubal, Bishnupur, Senapati, Ukhrul, Churachandpur, Chandel, Tamenglong, Jiribam, Kamjong, Kakching, Tengnoupal, Noney, Pherzawl leh Kangpokpi te a nei a.
Valley district Imphal West, Imphal East, Thoubal leh Bishnupur te hian Manipur ram pum 10% vel an hauh a, heng hmunte hi non-tribal Meitei te chenna niin a tam ber chu Hindu sakhua zuitu an ni. State a mipui 64% vel lawih an awh a, MLA 40 lai Assembly member 60 awmnaah an hauh a ni.
Hills chuan Manipur state area 90% a hauh thung a, mahse, Assembly-ah member 20 chauh an nei thung. Manipur-ah hian tribes 34 an awm a, hill district paruka Nagas te pawh a huam tel a. Manipur population hi kum 2011 Census ang chuan 27.21 lakh a ni.

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Leave A Reply

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More