Rothangpuia
-- Advertisement --
Sorkar thar a lo piang a, hna pawh tha taka thawh an tum a, mipui beiseina nei tawh meuh lo te pawhin beiseina thar kan nei ve leh ta. Tun dinhmuna kan inkalpawhna kawngpui dinhmun chungchang, sorkar hmasa hun lai leh tun hun han khaikhin te pawh a chakawm viau a, mahse zirna bik hi tun tumah chuan han sawi ila. Zirna kawnga kan buaina kumhlun chu zirtirtu inkhairual lo lutuk hi a ni a, huai taka semrual (rationalise) a nih tur thu hi Education Minister pawhin a sawi tawh a nih kha..
Zirtirtu sem rual (rationalisation) hi a thu a mawi a, hriat pawh a nuam khawp mai. Amaherawhchu huaisen nih duh vanga tawngpawng sem rual chiam a awm thei dawn niin a lang tlat mai a. Fimkhur taka kalpui a nih loh chuan a tum ber (aims & objective) thelh duai hian kan phek buai suau suau ang a, transfer avanga mahni post thar pante an inphurh bawr luk luk laiin post tha zawk beisei te leh transfer hlau te hi Secretariat leh Minister bathlar lamah an zi hut hut mai ang tih a hlauhawm khawp mai. Politics thlichhia avanga kal ngil tha hleithei tawh lo kan zirna hi aleh aling hian kan khal chau der mai ang a tih pawh ngaihtuah tham tak a ni.
Tun hnaia HSS Lecturer sawn kual kha kan lo hmu fur tawh hlawm ang a, uluk taka zirchianna a awm hmasa lo emaw chu aw tih mai turin an insulpel kual vel nuai nuai a ni ber. Sawn kual hrim hrim thupuia kan neih chuan a fuh dawn hauh lo, thahnem ngai taka a tir atanga mahni school lo enkawl zui hliau hliau mekte rilru phawklek taka siam hi a fuh lo. Zirtirtu tha hi hmun kilkhawrah pawh an mamawh ve tho tih tan chhana sawn tum pawh a fuh chuang lo ang. Mi tha tak kha hmun danga transfer a nih chuan a tha lo zawngin nghawng a nei thei tlat, neitu tak tak thinlung pu hman lovin kan siam ang a, hlawh hmuh nan ngawr ngawr hrem tuar lo tawk vel hian an thawk ang a, zirlai naupangten an tuar leh si ang. Ban chhak lama nghet taka ding kha pawh phawi a ban thlang lam thawm nana hman ngawt chi a ni ngai lo!
Zirna siam that hi hna hautak a ni dawn a, zirtirtu sem rual pawh huaisen a ngai viau ang. Zir chianna mumal awm lo a sawn kual hrim hrim policy chu a fuh chiah lo deuh ang. A hmasa ber atan chuan primary leh middle chin hi uluk taka zirchian hmasak ni phawt se, engvangin nge harsa tak chunga nu leh paten fee tam tak senga private school an thlan zawk tlat thin tih te, sorkar school-te hian eng harsatna nge an tawh a, engtia siam that tur nge tih te zir hi chiang hmasa sela a tha khawp mai. Zirna in hrang hrangah hian zitirtu leh zirlai inzat thuakna te pawh a awm ang a, chung hmun atanga a mamawh tak tak school/college a sawn chhuah an nih chuan sawisel tur chi a ni lo ang a, rilru thar nen rawngbawlna thinlung pu chunga kal mai tur a ni. Samagra/RUSA atanga sum lo kalte hian a thlenna tur hmun a thleng em, bo thlau a awm em tih te nen lam hian zir chian ni bawk se, zirtirtu semrual a tulna pawh a field-ah ngei luh chilh a zirchian hnua kalpui chauh chi a ni.
Zirchiang hmasa lova pal bawrh bawrh nan chuan kan zirna hi a chawrche tawh em mai a, kan khal hlum thei mai ang. Tun hnaia zirtirtu sawn kual tak te pawh kha order a chhuak chauh a, siam that a ni leh a. Eng vanga siam that leh nge a nih tih chu kan hriat phak a ni hauh lo a, thil tithei deuh ten an rawng huai nen Minister leh thuneitu lian lamah an han insawipui leh a ni mai thei, zawnga tuar ai ngauin a tuar tih ang maiin mahni dawhkan bul maia thute an han che ve leh ta thung a, a buaithlak nak mai. Hetianga kan kal chuan school hrang hrangah thawhhona tha siam a harsa ang a, sawipuitu tur dapin kan phek buai ang a, unit atanga block, MLA leh Minister hmelhriat kan neih ang ang kan intlawnsiak luai luai dawn tihna a ni a, kalphung thar chhe ber mai a ni ang. Tun hnaia College zirtirtu a ngheta thawh te leh a nghet lova thawkten thu inchuh an nei ta emaw tih mai tura thuziak hmuh tur a awm te kha a vanduaithlak a ni.
Tin, Zirna siam that tum hi football ground leh volleyball court chhe deuha siam thluah ang ngawt a ni dawn lo, kan tu leh fa te hmalam hun a nghawng dawn. Thil tha tak anga lang hi a kenkawh dan leh a kalphung a dik si loh chuan a hlauhawm em em a ni. System tha lo hnuaia zirtirtu sem rual tum ai chuan a ngai anga kal pawh hi a thlanawm zawk hial ta ve ang. Hna lama chenfakawm lo fe fe te hi sawipuitu nei tha tha te hi an lo ni ang a, a fuh dawn tlat lo.
Engpawh nise tuna zirna lam changtu Minister hi kan minister zingah pawh a chhuanawm ber pawl, mi dik leh huaisen a ni a. Civil work leh hnalak chungchangah sawihnawmna tur engmah a awm lo a, zirna siam tha tura zirtirtu sem rual a tum pawh hi zirtirtu mamawh ngawih ngawih ten an neih phahna tur a nih chuan a tha em em a ni. Tin, aikal lak tihtawp a ni ta hi bul tanna tha tak a ni phawt mai a, tul bik thil avanga attach-a hmun nuam zawka zirtirtu awm tam lutuk pawh hi zirchian a, lo theih loh chin bak hi chu an awmna ngaia sawn let leh vek ni bawk se a tha khawp mai.
Mizoram zirna siam tha tur hian sorkar thar lakah Mizo mipuite hian rinna kan nghat ngam a, a tha zawnga change hmuh kan beisei tlat a ni.