TB chungchanga hriattur pawimawh
March ni 24 hi World TB Day a ni bawk a, vawiin chu TB lam thlur ang aw. Hyderabad a pulmonologist, Dr Arun Kanala, M.Ch – Cardio Thoracic & Vascular Surgery, thukhawchang kan rawn tarlang ve thung.
Kan taksaah tuberculosis (TB) thlentu bacteria a awm reng tawh a nih pawhin, kan taksa a natna lo do lettuin a lo do hneh rih avangin kan dam loh phah pawh a ni thei. Doctor ten TB hi chi hnihah an then a- active TB leh latent TB an ti a, latent TB-ah chuan taksaah TB thlentu hrik a awm a, mahse, symptom engmah a lang chhuak lo a, chuvangin inkaichhawn theih pawh a ni lo. Mahse, active TB-ah chuan kan lo dam lo a, midang pawh kan kaichhawng thei. TB bacteria kan kai atanga kar khat lek emaw, thla eng emaw zat ral hnuah emaw te a langchhuak thei.
Active TB symptom chu eng nge?
Kar thum emaw a aia rei emaw i khuh chuan TB vang a ni thei, mahse, kar thum aia rei khuh zawng zawng TB tihna a ni kher lo. I khuhah thisen te pawh a tel thei. Khuh zawnga âwm (chest) nâ, thawk zawnga hah, khawsik, vawt ti deuh seng seng, zana thlan tla vak vak te hi a symptom common zual deuh a ni a, chaw ei tui lo leh tum reng vang pawh ni lo a rihna tlahniam te pawh a awm thei. TB hian taksa peng dang pawh a khawih thei a, thluak, hnungzang ruh leh kal (kidney) te pawh a khawih thei. TB chu chuap pawnlamah a awm a nih chuan TB lanchhuah dan pawh taksa peng a khawih a zirin a danglam thei. Entirnan, hnungzang ruh (spine) a TB chuan hnung nâ a thlen thei a, kal (kidney) a TB chuan zun te pawh a thi thei.
TB chu engin nge thlen?
TB chu bacteria atangin mihring leh mihring a inkai chhawn a ni a, boruak a a hrik leng vel atanga kai theih a ni. TB nei kha an enkawl that loh chuan a tawng zawng te, a khuh leh hahchhiau zawng ten leh a nuih zawng ten TB hrik chu boruakah a tichhuak a, chu chu midangin an kai thei. Inkaichhawn theih a ni nain, inkaichhawn hi awlsam lutuk erawh a ni lo. Chuvangin TB hi mihrang daih atanga kai chuan kan in-a kan chenpui, kan chhungte active TB nei te leh kan thenawm hnai, tukchhuak a kan hmuh theih active TB neite atanga kan kai a ni deuh ber. Hriattur pawimawh pakhat chu TB nei mah se mumal taka damdawi kar hnih an ei tlin tawh chuan midang an kai chhawng thei tawh lo.
1980s atang khan TB hi an pung ta thut mai a, hei hi a chhan pakhat chu HIV darh nasat vang a ni a, HIV chu AIDS thlentu hrik a ni. Miin HIV a kai chuan a taksain natna a dolet theihna a chak lo a, chuvang chuan taksain TB bacteria a hneh lo awlsam bik thin. Chuvangin, AIDS neiten active TB an nei awlsam a, a chang chuan latent TB an lo kawlsa pawh a rawn active rang bik thin.
World TB Day pualin TB chungchanga hriattur pawimawh
Get real time updates directly on you device, subscribe now.
Next Post