Khawvel ram hrang hrangten High-Seas Treaty an siam

Khawvel ram hrang hrangte chuan kum 10 chuang lai inbiakna leh sawihona an neih hnuah khawvel tuipui humhim a nih theih nan inremna an siam thei ta.
High Seas Treaty hmangin kum 2030 ah chuan khawvel tuipui 30% te chu humhima awmin marine nature te insiam that leh theihna tura khawih buai lohin a awm dawn a ni.
Inremna hi kar kalta Inrinni khan darkar 38 chuang inbiakna neih a nih hnuah UN headquarters, New York ah ziah a ni ta a ni.
Kum tam tak chhung funding leh fishing rights chungchangah ngaihdan inang lo a awm avangin inremna siam theihin awm mai lo a ni.
Tuipui humhim lama inremna siam hnuhnung ber chu kum 40 chuang kal tawhah khan kum 1982-a UN Convention on the Law of the Sea kha a ni.
Kha inremna hmang khan high seas – international waters ram tin tena sangha an man theihna, lawng an kal tir theihna leh research an neih theihna tur siam a ni a, mahse, chung zinga 1.2% chauh chu khawih theih loha humhima awm a ni.
Protected area pawna marine life te chu khawih theih an nih tlat avangin climate change mai bakah sangha man uchuak leh shipping traffic avangin dinhmun derthawng takah a awm zui a.
Tun hnaia global marine species assessment neih hnuhnung berah chuan 10% lai te chu mang mai thei dinhmunah an ding tawh tiin International Union for Conservation of Nature (IUCN) te chuan an sawi.
Tuna protected area siam thar, inremna hmanga humhim tlat tur chuan sangha man theihna nasa takin a tichep dawn a, chumai bakah lawng kawng te pawh kaihherh danglam ngai dawnin leh deep sea mining tuipui chhuat 200m vela thuk atanga mineral lakchhuah te pawh nasa taka khuahkhirhin a awm dawn a ni.
Deep-sea mining hmangin tuipui chhuata mineral te lakchhuah thin a ni a, mahse, hei hian marine biodiversity leh ecosystem nasa takin a tikhawbaw a ngaih a ni thung a.
Chuti chung chuan seabed atanga mineral lakchhuah tuma hmalakna chu liantham tak taka kalpui reng niin mihringte tana hlutna sang tak nei a nih bawk si vang a ni a, copper, nickel, aluminium, manganese, zinc, lithium leh cobalt te chu tam tham tak tak lakchhuah a ni a, heng metal pawimawh em emte hi technology hrang hrang heng smartphone, wind turbines, solar panels leh battery atana te a pawimawh taka hman a ni leh thin a ni.
Tun dinhmunah May 2022 thleng khan International Seabed Authority (ISA) te chuan deep-sea mineral deposit te lachhuaktur hian contract 31 an pe chhuak a, international seabed 1.5 million km a thui, Mongolia ram tia zet chu mineral exploration atana dah hran mekin a awm a ni.
Environmental groups te chuan deep sea mining hian animal breeding ground nasa takina tikhawbaw a, noise pollution nasa tak a siam chuan marine life a tikhaw lo tak zet an ti.
International Seabed Authority te deep sea mining license pechhuak thin te chuan tunah chuan deep seabed a activity awm tur te chu environmental regulation khauh tak hnuaiah kalpui a ni tawh ang an ti.
Director of the IUCN Ocean team Minna Epps chuan sawihonaa inhnialna an neih ber chu marine genetic resources chungchangah a nih thu a sawi a. Marine genetic resources te hi ocean a plants leh animal atanga biological material te society tan a bik takin pharmaceuticals, industrial process leh food tan pawimawh a nih thu a sawi a.
Ram hausate chuan deep ocean explore turin reource leh fund an neih laiin ram rethei zawk te chuan chuta tanga hlawkna chu ram hausate nena inzata insem dan an zawng ve thung a ni.
Dr Robert Blasiak, ocean researcher, Stockholm University chuan tute mahin ocean resource ram leh turu dan an hre lo va, engtianga insem tur nge tihah pawh ngaihdan mumal a la awm lo a ti a.
“High-definition, TV lian em em mai nei la, chu screen lian takah chuan pozel pali chauh hmain awm se chutiang chu deep ocean kan hriat dik loh dan chu a ni. Tun thlengin ocean chhungah species 230,000 vel awm angin kan ngai a, mahse, a tak takah chuan maktaduai hnih chuang an awm ngeia ngaih a ni thung,” tiin a sawi.
Tuna inremna siamte hi inremna siamtu ramte chuan an ramah theuh hmalak leh zawm a nih theih nan dan an la siam zui dawn a ni.

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Leave A Reply

Your email address will not be published.

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More