By RK Dawla
Mb 9366095658
1. June thla tâwp kan lo hnaih leh ta. Duhthusam ni lo mah se, Mizoram pum huap ang pawhin leilung tihnâwng tha khawp ruahtui chu kan dawng tanin a lang. Kum dang ruahtui ang a nih chiah loh avang erawh chuan, kawrte tui ring leilet erawh, la siam hlei lo kan la awm nual thung. Chutih rual chuan thlai chi thlâk leh thlai chin hun chungchangah kan harh hret hret avangin June thlaah ramchhung thlai tharlâm tak tak kan hmu tan ta thung.
2. Kan sawi fo tawh angin Post-covid era hi farming lama harh thar nân kan hmang tangkai viau mai a. Chutih lai chuan, thlai chin tur thlan chungchangah rilru leh ngaihtuahna kan sên a tul hle âwm. Midangte hlâwkpui leh lârpui ang thlai ching ngawt lova – kan huan leilung bik, sik leh sa leh kan market ban phâk mil thlai kan thlan thiam a tul hle. Thingtlang kilkhawr deuhah, Aizawl khawpuia an fur thlai hralh kal tak kha a chin chi loh hle thei a. A hralhna kalkawng pawh chhût tel a ngai a nih chu. Chutiang zelin, keimahni ngainat zawng ringawt chin pawh a fuh lo fo. Kan leilung leh sik leh sa-in a ngainat ve si loh khan, natna leh buaina a tam duh êm êm thin.
3. Tun laiin thlai chi zuarho an tang thar riau a. Foreign thlai chi hrang hrang tiak zawrh an intihhmuh nasa a. An fak ang ang leh sawi ang ang awih diak diak loh a tha. Tin, thlai damdawi chungchangah pawh hei tho hi a ni. Dept leh mithiamte thu hmu hmasa lo chuan, kan thlai leh leilungte damdawia kah ngawt loh a him ber. Phuahchawp leh rinthu-a damdawi chawhpawlh, Laboratory pangngai kutchhuak ni lo zawrh chîng pawh an la rawn pung zel ang. Hengho zawng zawng hi mên-ah thlâk thiam a hun tan e. Nimin lawk khan, farmer pakhat chuan min rawn bia a – Thlai vitamins a lei a. A leina dawr nghâktu khan a lâwnga thlai bula leih mai turin a lo hrilh a. Chutia a han leih tûk lawkah chuan, a thlaite kha an vuai chial mai a. 5ml/L vela tuipawlh dal hnu-a thlai hnah buk kahna tur kha, pawlh dal hmasa lovin thlai bulah an leih ta daih Micronutrient overdose vangin pawi nasa tak a thleng a, a buaithlâk tawh êm êm a ni.
4. Fur lai a ni a, ruahtui tam lai a ni tih kan hre theuh a. Thei leh thlai kumhlun huanah leilung lang veka hnim tihfai a pawi êm êm bawk. Hnimte hian direct nisa leh ruahtui vanga leilung hliam nasa lutuk tur an vêng a. Pâr an chhuah hma deuha khawl leh chem hmanga an sâng lutuk tur hlawi mai kha a tâwk êm êm. Leilung hian khuhtu thilto a neih chuan, leitha insiam zel tura thawktu microbes tangkai tam tak an khawsa tam thei a. Hei hian leilung venhim, thlai hriselna siamsak leh an chaw ei tur atân a pui thui êm êm zawk a ni.
5. Ram lum, ruahtui tamnaa awm kan ni a. Fur laiin thlaite chaw ei tur a awlsam a. Chutih rual chuan, lei lam leh thlai kunga thlai natna hrik awmte pawh an inthlahpun awlsam hun lai a ni. Hei vang hian thlai kungah natna leh rannung hnuhma (colony insiam tantir) a awm em check fo a tha. Chutiang kan hmuh chuan, a rang thei ang bera tan chhum a, tihchhiat (hâl emaw vaua paih) a lukhâwng hle. Hei hian natna/rannung insiam punlun zel tur kha nasa takin a vêng thin. Theihai rah ngêt siamtu tuaingâwt (weevil) chi hnihte pawh hi a rah tla-ah khan a notê a awm thin. A notê hi season lehpeka buaina rawn thlentu tur an ni a. A rah tla chharkhawm a, leiah (2-3ft vela thûk-ah) phûm hmak hmak khan, a kumleh zela theihai rah tichhetu tur tam tak kan manage tihna a ni. Hetia tih hian theihai zûk thin fruitfly notê tamtak pawh kan suat tel thin. Farming-ah chuan harsatna kawng khat hi tihdan kawng khata chinfel mai theih a ni lo tlangpui tih hi kan hre fo tur a ni e
A GUIDE TO SMART FARMING – 25
Get real time updates directly on you device, subscribe now.
Next Post