By Mahmuaka Chhakchhuak
Pawl (Organization) a kan awm chuan pawl kalphung leh duh dan chu kan zahin kan dah pawimawh tur chu a ni nameuh mai. Chutih rualin chu pawl chuan kan chhia leh tha hriatna a chhilh bo tur erawh a ni hauh lo a, a chhilh bo a, phum bo a nih vaih chuan nakin hnua kan la inchhir lehna tur a ni palh thei. Kan rama Politician kan neih tam tam zingah hian chutianga pawl kalphung pel emaw kalh zawnga kal hi sawi tur an la awm meuh loin a hriat a, an zavai emaw tih mai tur hian pawl thlekna lam lamah an thle dual dual a ni ber awm e. Chu chuan lungrualna kawngah erawh chuan thil tha a thlen ngei ang a, thawhhona pawh a siam tha zawk mai thei e.
Amaherawhchu hetiang hi hnam ropui zawkahte chuan an kalphung alo ni vek bik lo a, an duh lohna leh dik lo an tihnaah chuan an chhia leh tha hriatna thiang tak hmangin vote pawh an thlakin an thlak lo mai. Feb. 9, 2021 nia Donald Trump impeachment vawi hnihnaah khan a awmna Party, Republican atang khan Senator 7 te chuan Democrats duh danin vote an thlak zawk a nih kha. Anni pasarihte; Richard Burr, Bill Cassidy, Ben Sasse, Lisa Murkowski, Mitt Romney, Pat Toomey leh Susan Collins khan mi tam tak ngaihdan leh kan ram politician tam takte ngaihdan angin a mawi ringawt emaw a hniak tam lam zawng sela chuan Democrats lama vote thlak awm lo tak an ni a, nimahsela an chhia leh tha hriatna thiang tak hmangin an awmna Republican Party lamah thlawpna an pe thei lo kha an demawm nge an fakawm kan tih zawk dawn ni le?
American Civil War (Apr. 12, 1861 – Apr. 9, 1865) zawh hlimah khan a chak lam Hmar lam chuan a chak lo lam Chhim lam chu hrem duhin an hmasawnna tura sorkar programme awm chu nasa takin an hnial a. President ngei pawh chu ro a rel tak tak an phal lo a ni. President Andrew Johnson chuan Seretary of War a chawlhtir chu Constitution zah lohna a ni an tiin Senator 42 te chuan paihthlak an tum ta hial a. US Supreme Court Chief Justice chuan Chair ala a, Senator nei tam zawk Republican lam chuan 36 (hmun thuma thena hmun hnih) an neih tlin chuan President chu a tla mai dawn a. Nimahsela an zinga 6 te chuan tha an tih leh tak loh avangin Democrat lam an zawm ta thung a, chuvang chuan Democrat lam 12 ni thin pawh chu 18 an lo ni ta a. Heti chung hian Republican lam chu 36 an la ni tho a, kim takva vote an thlak vek theih chuan hnehna an la chang thei tho turah an inngai a. Nimahsela an zinga pakhat chuan an ngaihdan a ti buai ta tlat mai le. Chu chu Edmund G. Ross a ni.
Edmund G. Ross chuan ‘ka chhia leh tha hriatna thiang hmangin vote ka thlak dawn a ni’ a tih tlat avangin a pawl (Republican Party)te chu an ngaih a tha thei lo a, an thlem a, an vau bawk a, thamna ropui tak tak an hlan bawk a. President chuan Hmar lam mite chauh a hmangaih lo a, Chhim lam mite pawh a hmangaih vek tih a hriat avangin Edmund G. Ross chuan chu chu a duh dan leh tha a tihdan chiah a ni si a. A thiante a zawm a, Republic lam duh dan anga vote a thlak chuan President chu a tla ang a, amah ngei pawh chu zankhat thilthuah Multi-millionaire a lo ni mai dawn bawk a. Nimahsela Chhim lam mite chuan hmabak an nei dawn lo thung a ni tiin amah leh amah chu a intichak a, amah a inngaihtuahna leh a awmna Republican ngaihdan aia lian leh zau zawkin an ram pumpuia mi chengte chu a ngaihtuah zawk avangin Democrat lamah chuan vote chu a thlak ta a. Chu vote khat avang chuan President chu paihthlakin a awm ta lo a, Chhim leh Hmar lam mite pawh inhmangaih takin an lo awm phah thei ta a ni.
Edmund G. Ross ngaihtuahna hi a dikin a ropui ngawt mai. A thiante ngei ngei chuan an pawl phatsanah an puh a, mahni state hralhah hial an ngai a, nimahsela a rinawmna avanga a hloh chu a dik avanga a hmuh, America ram ropuina nen chuan tehkhin thamah pawh a ngai lo a ni. An ram mipui dinhmun a ngaihtuahna avangin a mimal hamthatna tur sum leh pai tam tak a hlauh bakah a thianthate ngei ngei pawh a phatsan a ngai ta zawk chu keini ngaihdan chuan mi tenawm tak pawh a ni hial thei ang. Nimahsela dik a tihnaah chuan a rinawm tlat a, chu chuan huaisenna a pe bawkin a thih hnuah pawh midangte entawn turin sulhnu ropui tak a hnutchhiah ta zawk a. Hetiang mihring hi kan ram hruaitute zingah hian engzat tak awm ve ang i maw le?
Lee Kuan Yewa’n a thianpa ngawih ngawih Teh Chang Wan-a chu eiruknaah puhin a awm a, sorkar beng hial a thlen chuan investigation nei tura tih a ni a. Teh Chang Wan chuan Lee Kuan chu hmuh a duh thu a sawi thin tak nain ani chuan Investigation neih zawh a nih hma chu a hmuh theih loh thuin a lo chhang thin a, a hnuah chuan Teh Chang Wan chu a inawkhlum ta hial a ni. LKW hian a duh chuan a hum thei lutuk ang tih chu a chiang reng, nimahsela investigation nei zo phawt sela a ti a, chumi hmaa hmalakna engmah neih a duh lo. Hetiang a ngaihdan a nei hi a fakawm thlawt a, Singapore ropuina chhan pakhat pawh a ni reng a ni. Chutiang anga rorelna tha leh dik chu an ram ropuina theihna a ni tih hi vawiin thlengin a taka hmuh tur ala awm a, ram awh-awm tak an lo nih phah ta a ni.
Kan ramah ngei pawh hian hetianga rorelna tha leh dik hi kum tam tak liam tawh atang khan sawirik a lo ni tawh thin a, ram hruaitute hnathawhna hmunah leh Office hmun pawimawh tak takahte pawh ‘Rorelna dik chu lui angin luang sela, Felna chu luipui kang ngai lo angin luang rawh se’ tih thuziak mawi leh tha tak te chu hawrawp hraw pui puia ziakin tar a lo ni tawh thin. Nimahsela mipuiin chutiang chuan ram roreltute chu kan hmu leh thin si lo a, rei lo teah roreltu dang kan nei leh phah thin a nih hi. Ram hruaitu huaisen mai ni loin ram hruaitu dik leh rinawm hi kan ramin kan mamawh ber niin a lang ta a. Mi fate anga kan ropui theihna tur hian ram hruaitute hian bul tan ngam sela a duhawmin a nghahhlelhawm hle bawk a ni.
MI FATE ROPUI BIKNA
Get real time updates directly on you device, subscribe now.
Prev Post
UPSC EXAM LEH MIZORAM STATE SERVICE (UPSC Exam chungchanga thu belhchian dawl lo sawi zauna)
Next Post