Glacial lake sah mai hlauhthawnawm

Glacial lakes (vurtlang dil) te chu an natural dam atanga insah thei reng niin mi maktaduai 15 vel chu dinhmun derthawngah siamin an awm tiin zirchianna thar ber chuan a tarlang.

-- Advertisement --

He zirchianna hi Newcastle University te zirchianna niin khawvel huapa tuilian awm thut theihna chhinchhiahna kalpuina hmasa ber a ni.

Climate a lum zel avangin glaciers tui zel hian dil a siam zel a. Global warming in glacial lake te a nghawng dan tur chiah hi hriatfiah theih a la ni lo va, mahse, khawvel pumah a nasa hle tura ngaih a ni.

He zirchianna hi journal Nature Communications-ah tihchhuah niin lui glacial lake dinhmun ni mek leh a chuanhnuaia mihring cheng zat te nena tarlan a ni a.

“Heng tuilian thleng theiin a khawih buai theih mihring tam tak an awm a ni,” tiin Racehl Carr, glaciologist, Newcastle University a thawk leh he paper author ni bawk chuan a sawi a.

“Eng hunah pawh tuilian thleng thei a ni a, chu tak chu a hlauhawmna pawh a ni a, a hun a thlen tur sawi lawk theih a ni tlat lo thung,” tiin a sawi.

Paper chuan dinhmun derthawng ber bera awm te chu Asia leh South America a tlangramah te a nih thu an sawi a. India, Pakistan, Peru leh China-a cheng zahve zette chu dinhmun derthawngah an awm a. Glacial lake atanga 10km huam chhung velah mi maktaduai khat vel an cheng a ni, an ti bawk.

“Glacial lake engtiangin nge an hnaih tih leh chhiatrupna thleng se insaseng hman turin ruahmanna tha a awm em tih chu a pawimawh” tia sawiin Dr Carr chuan, “Heng glacial lake te hi zirchian a ni fo tawh a, mahse, kan zirchianna hian a thlak danglam thung,” tiin a sawi a.

Glacier tuiin dil a siam te chu lung chi hrang hrang intawk khawm tena a khuah mai mai niin awlsam tea insah mai thei a ni bawk. Nasa taka tuilian chak tak a thleng a nih chuan heng dilte hi awlsam lutuka insah mai thei a ni, an ti bawk.

Heng dam te hi tun hma pawhin tlang atanga lung lian lumin a den avangin a insah fo va, chu chuan tuilian chak leh nasa tak thlengin tsunami ang maia nain a luang thin a ni.

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Leave A Reply

Your email address will not be published.

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More