Khawvel lum kum nih theihna sang hle tawh

June thla kha record awm tawh china June thla lum ber niin tunah pawh July thla hman mek chu a lum ber a ni mek tawh bawk a. Heatwaves chuan US te, Europe leh Asia hmun thenkhatte nuai mek bawkin kum 2023 chu kum 1800 chho vel atanga record awm china khawlum nih theihna a nei sang ta hle.
October 2019 atang khan research group Berkeley Earth te chuan thlatin global temperature zirchianna tichhuak thinin tun hnaia zirchianna an tichhuah thar ber July 11 a tihchhuahah kum 2023 khawlum ber a nih theihna chu 80% lawih tiin Zeke Hausfather, Berkeley Earth climate scientist chuan a sawi.
Tun hnaia khawlum ber chu kum 2016 leh 2020 kha a ni a, kumin hian a khum theihna a sang hle a ngaih a ni.
Kan chenna lei chu pre-industrial era atangin 1.2C in a lum tawh a, hei hi greenhouse gas emission atmosphere a pekchhuah tam lutukin a hrin bera ngaih a ni a. Hei vang hian tun hnai kum 23 chhung chu khawvelin lum lam nasa takin a pan phah tih a ni bawk.
Kumin a lum ber theihna chhan hi kum li dan bawr vela thleng thin El Nino thlen kum a nih bawk vang a ni a. Pacific basin chuan kan planet hmun thuma thena hmun khat awhin El Nino-Southern Oscillation thleng chuan ocean temperature chu a siam danglam ta thin a. Kumin hian La Nina a intanin El Nino ah June khan a inlet a.
“El Nino event awm apiang hian hmalam hun tur thui tak a lang ruak thin a. Tun ang renga emission pekchhuah a nasa a nih chuan kan climate hian tun atanga kum 5-10 chu new normal a nei ang” tiin hausfather chuan a sawi bawk.
Climate change nasa chuan extreme weather even thlenin heat waves chuan Japan, India leh US te pawh a nuai vek tawh a, hmun hrang hrangah tuilian nasa em em a thlen bawk a. Europe hmun thenkhat chu khawkhengin nuaiin Mediterranean ah heatwave a tleh mek bawk a. Canada-in ramngaw kang nasa tak a tawk mek bawk a, meikhu turu tak chuan North America a tuam a ni.
El Nino chu extreme event chikhat mai niin mahse climate change avangin a na tial tial a. “Kum 1950 atang khan El Nino te chu kum 14000 atanga 1950 chhung let tamin a nasa a ni” tiin Permesan chuan 2021 IMPCC report tarlangin a sawi a ni.
Berkeley Earth te chuan kum 2023 chu record china khawlum ber a nih theihna a san hle thu sawiin El Nino chu a thleng zui zel a nih chuan kum 2024 phei chu kum 2023 aiin a lum zual zawk dawn an ti bawk.

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Leave A Reply

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More